Gistologiya, stitologiya va

deb atalib, organizmda turli 
xil yallig‘lanish protsesslari ro‘y berganda kuzatiiadi. Bundan 
tashqari, jism oniy mehnat jarayonida, homiladorlik vaqtida va 
ovqatdan so‘ng ham leykotsitlar sonining m a’lum darajada oshib 
ketishi yuz berib, bu holat fiziologik 
leykotsitoz
 deyiladi.
Leykotsitlar organizmda turli-tuman vazifalarni bajaradi, shular 
jumlasidan trofik va himoya vazifalarini qayd qilib o ‘tmoq zarur.
Leyqotsitlarning himoya vazifasi yot zarrachalarni (antigen- 
larni) fagotsitoz qilish va yemirish, ularga qarshi maxsus oqsillar 
(antiteiolar) ishlab chiqarish va nihoyat, yot hujayralarga ta’sir 
etib, o ‘ldirishni o ‘z ichiga oladi. Mikroorganizmlar va yot 
zarrachalar leykotsitlar (asosan, neytrofillar va monotsitlar) 
tomonidan yutilgandan so‘ng gidrolitik fermentlar ta’sirida 
parchalanadi ( nospetsifik yoki umumiy immunitet). Ayrim 
holiarda esa dastlab leykotsitlar yemirilib, natijada, tashqi muhitga 
chiqqan gidrolitik fermentlar mikroorganizmlarni parchalashda 
ishtirok etadi. Leykotsitlar (asosan B-limfotsitlar) organizmga 
kirgan antigenlar ta’siriga javoban antiteiolar ishlab chiqarish 
jarayonida ishtirok etadi (gumoral immunitet). Leykotsitlar 
(asosan T-limfotsitlar) yot hujayralarni bartaraf qilishni 
ta’minlaydi (hujayraviy immunitet).
G R A N U L O T S I T L A R ( D O N A D O R L E Y K O T S I T L A R )
Barcha granulotsitlarning umumiy tuzilishi bir-biriga o ‘xshaydi 
(maxsus donachalari bundan mustasno). Ular yumaloq bo'lib, 
yadrosi bir necha alohida bo‘laklarga (segmentlarga) bo'lingan. 
Xromatin zichlashgan bo‘lib, asosan yadroning chekka qismida
122

---