Gistologiya, stitologiya va

dendritlar kalta bo‘ladi va ushbu qavatdagi qo‘shni hujayralar 
bilan si napslar hosil qiladi. Piramidasimon hujayraning aksoni 
doimo uning asosidan chiqadi. Mayda hujayralarning aksoni 
po‘stloq sohasida qoladi; yirikroq piramidasimon neyronlarning 
aksoni esa odatda oq moddaga o ‘tuv chi assotsiativ yoki komis- 
sural yo‘llarni hosil qiladi.
Ichld donador qavat po‘stloqning ayrim maydonlarida 
(masalan, po‘st loqning ko‘ruv sohasida) juda yaxshi rivojlangan. 
Lekin u ba’zi joylarda (oldingi markaziy burmada) deyarli 
boim asligi mumkin. Ushbu qavat mayda yulduzsimon hujayra- 
lardan iborat. Bu qavatning tarkibida gorizontal tolaiar juda ko‘p.
Ganglionar qavat yirik piramidasimon hujayralardan tashkil top 
gan. Ayniqsa, oldingi markaziy burmada (harakatlantiruvchi 
zonada) birin chi marta kievlik anatom V.A.Bets tomonidan 1874- 
yilda topilgan gigant piramidalar (Bets hujayralari) joylashgan. Bu
326

---

hujayralar juda yirik bo‘lib, bo‘yiga 120-140 mkmga, eniga 80 
mkmga etadi. Po'stioqning boshqa piramidasimon hujayralaridan 
farqli o ‘laroq, gigant piramidalar o ‘z sitoplazmasida xromatofil 
moddaning yirik parchalarini tutadi. Ushbu hujayralarning 
aksonlari oq moddaga o ‘tadi hamda po‘stloq~orqa miya (kor tiko- 
spinal) va po‘stioq-yadro (kortiqo-nuklear) effektor yo‘llarning 
aso siy qismini tashkil qiladi va motor yadrolarda sinapslar hosil 
qilib tu gaydi. Piramida yo‘li po‘stloqdan chiqishidan oldin undan 
ko‘plab kollaterallar ketadi. Betsning gigant piramidasimon 
neyronlarining aksonlari po‘stloqning o ‘ziga tormozlovchi impuls­
lar yuboruvchi kollaterallar beradi. Piramida yo‘li tolalarining