Gistologiya, stitologiya va

Lekin son jihatidan qo‘zg‘atuvchi neyronlar ko‘pchilikni tashkil 
qiladi. Misol uchun, bitta Purkine hujayrasiga 1600 ta donacha 
hujayra, 3 ta savatsimon hujayra, 5 ta yulduzsimon va 0,3 ta Golji 
hujayralari to‘g‘ri keladi. Bundan qo‘zg‘atuvchi (donacha 
hujayralar) va tormozlovchi neyronlar (po‘stloqning boshqa 
hamma hujayralari) nisbati 1000:6 ga to‘g ‘ri kelishini topish qiyin 
emas.Miyacha po‘stlog‘i turli glial elementlarni tutadi. Donador 
qavatda tolali va protoplazmatik astrotsitlar bo‘ladi. Tolali 
astrotsitlar o ‘simtalarining oyoqchalari perivaskulyar membrana- 
larni hosil qiladi. Miyachaning hamma qavatlarida oiigodendrog- 
liotsitlar bo‘ladi. Miyacha po‘stlog‘ining donador qavati va oq 
moddasi ushbu hujayralarga ayniqsa boy. Ganglionar qavatda 
noksimon hujayralar orasida qoramtir (to‘q) yadro tutgan 
gliotsitlar yotadi. Ushbu hujayralarning o ‘simtalari po‘stloqning 
vuzasiga yo‘naladi va noksimon hujayralar dendritlarining shox-
323

---

ning hujayralari ni joylanishi va tuzilishining ba’zi xususiyatlari, 
tolalarning joylanishi va funksional ahamiyati jihatidan bir-biridan 
farq qiiuvchi turli sohalari maydonlar, deb ataladi. U).ar nerv 
impulslarini analiz va sintez qilish oliy markazlari hisoblanadi. 
Ular o‘rtasida aniq ifodalangan chegaralar yo‘q. Po'stloqda 
hujayra va tolalarning o ‘ziga xos qavatma-qavat joylashganligi 
(sitoarxitektonika va mieloarxitektonika) ni kuzatish mumkin 
(rasm 9.10).
Katta yarim sharlar po‘stlog‘ining sitoarxitetonikasi. 
Po‘stloqning barcha hujayralari multipolyar neyronlar bo‘Iib, ular 
orasida piramidasimon, yulduzsimon, duksimon, o ‘rgimchaksi-