Gimnastika (yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari)

Nazorat savollari:
Asosiy gimnastikaning ta ’lim-tarbiyaviy ahamiyati.
Asosiy gimnastikaning amaliy ahamiyati tushuntirib bering.
Asosiy gimnastikaning sog ‘lomlantiruvchi vazifalarini tushuntirib bering.
Mashg‘ulotlami tashkil qilish usullarini yoritib bering.
Atletik gimnastikaning vositalari va uslublari.
Xotin-qizlar gimnastikasi tavsifi, xususiyatlari, vositalari?

XVIII bob. GIMNASTIKANING SOG‘LOMLASHTTRUVCHI AMALIY TURLARI

19.1. Glgiyenik gimnastika
1855-yilda nemis vrachi Danil Gotlib Morits Shreber birinchi bo‘lib uy gimnastikasi bo‘yicha qo‘llanma chiqardi. U «Tibbiy-uy gimnastikasi yoxud snaryadlarni, qo‘llanmalami talab etmay-digan turli yosh va jinsdagi kishilar uchun har doim hamda turli sharoitda ijro etish qulay bo‘lgan tibbiy-gimnastika harakatlaming ifodasi» deb nomlangart. Qisqa vaqt ichida bu kitob ko‘pgina tillarga taijima qilindi. Rus tilida 10 marta nashr etilgan.
Bu gimnastikaga qiziqish katta bo‘lishiga qaramasdan, insonlar tezda u bilan shug‘ullanmay qo‘yishdi. Buning asosiy sababi majmua 45 mashqdan iborat bo‘lib, u shu mashqlardan xohla-ganlarini tanlab bajarish tavsiya yetilgan. Ammo kishilar tanlashni xohlamaydi, ularga tayyor tizim zarur.
Bunday tizimni 1904-yilda daniyalik injener-harbiy xizmatchi Yogan Myuller yaratdi. 0 ‘z kitobini «Mening tizimim» deb nom-lab, u o‘z risolasida «Kuniga 15 daqiqa va siz sog‘lom bo‘lasiz» deb va’da qilgan. Lining tizimi 18 ta qulay tanlangan mashqlardan iborat bo‘lib, ulaming organizmga ta’siri hisobga olingan. Shuningdek, badantarbiyaga suv muolajalarini kiritishni tavsiya etgan.
Shunga o‘xshash ko‘p sonli ertalabki gimnastika tizimlarining paydo bo‘lishi kishilami o‘z sog‘ligi haqida g‘amxo‘rlik qilishga undadi. Hozirgi vaqtda millionlab insonlar o‘z kunini badan-tarbiyadan boshlaydilar. Shunday qilib, badantarbiya tetiklik va yaxshi kayfiyat baxsh etadi.