Gimnastika (yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari)

muammoliligi
Muammolar doktorlik dissertatsiyaladda hal etiladi, tekshiri­ layotgan ishlaming muammoliligi nomzodlik dissertatsiyalarida, ilmiy-uslubiy ishlarda aks etadi.
Tadqiqotlar uchun tanlab olingan mavzu muammoli tarzda, uning tomonlari o‘zaro ziddiyatda maydonga tashlanadi, shundan uning dolzarbligi mantiqiy ravishda chiqib keladi. Masalan, «7—9 yoshli kichik gimnastikachilaming mushak kuchini rivojlantirish» mavzusini olaylik. Mazkur tadqiqotning muammoliligi shundaki, bir tomondan gimnastika mashqlarini egallash uchun ancha rivojlangan mushak kuchi kerak, ikkinchi tomondan bolalar, masalan, kichik maktab yoshidagilarda uni rivojlantirish uslubiyati juda kam ishlangan. Olimlar va pedagoglar bolalarda mushak kuchini rivojlantirish imkoniyatlariga turlicha ko‘z bilan qaraydilar (shunday fikrlar hambor). Kuch mashqlari salomatlikka, qomatga, bo£g‘imlar harakatchanligiga va umuman, egiluvchanlikka zarar yetkazishi mumkin, degan fikrlar ham o‘rtaga tashlanadi. Bunday xavf chindan ham mavjud. Sport amaliyotida bunga misollar yetarli. Ammo, dinamikaning ikkinchi qonunini (F = m -amax) inobatga olgan holda shunday faraz qilindi: bolalarda mushak kuchini mashq qildirayotgan mushaklar guruhi maksimal kuchining 20— 40—60% qismiga teng kuchlanish bilan bajariladigan mashqlar yordamida rivojlantirish mumkin. Agar bu faraz to‘g‘ri bo‘lsa, u holda bolalaming mushak kuchini ular salomatligiga zarar yetkaz-magan holda og‘irliklar yordamida rivojlantirsabo‘ladi. Mashqlami tanlash va ularning bajarilishi uslubiyatini ishlab chiqish uchun ehtiyoj yuzaga keladi. Tadqiqot коbrib chiqilayotgan masalada muammoni (muammoli vaziyatni) topish va uni o‘rganish o'z vaqtida bo‘layotganini aniqlashdan boshlanadi (5-chizma).
Bu yerda muvaffaqiyat tadqiqotchining mazkur masala soha-siga va u bilan yondosh fanlarga oid bilimlari, uning tajribasiga (ilmiy, sifatdagi, pedagogik va h.k.) bogliq. Muammoli vaziyatni topish faol izlanishga, uni hal etish yo‘llarini ishlab chiqishga undaydi.

TADQIQOT MAVZUSI: