Gidrotexnika

S u v ta sh lo v ch i
o sto n a
Risber.
P o n u r
Suv urilm a
C h o ‘m ich
d)
PBSS
_ Suv urilm a
P o n u r
Risberm a
/. 
15-rasm.
Flutbetning tarkibiy qismi:
a
— y u q o ri v a o ‘r ta b o sim li in s h o o tla rd a ; 
b —
p a s t b o sim li in s h o o tla rd a ; 
d —
k a n a lla rd a g i g id ro m e lio ra tiv in s h o o tla rd a .
Inshoot yer osti konturining yoyilgan uzunligi
/. 
16-rasm.
In sh oot yer o sti konturi va bosim ni aniqlash sxem alari.
3 — G id r o te x n ik a in s h o o tla r i
33

---

F lu tb et yer osti qism in in g z a m in d a g i g ru n t bilan tu ta s h g a n chizig'i 
(tu ta sh g a n yuzi) suv dim lovchi in sh o o tla rn in g y e r o sti k o n tu ri deyiladi. 
Y e r osti k o n tu rig a p o n u r , t o ' g ' o n tanasi, suv u rilm a , ris b e rm a h a m d a
tishlarning s h p u n t devorlari bilan tu ta s h g a n chiziqlari kiradi. In s h o o t yer 
osti k o n tu ri sxemasi 1.16-rasm da keltirilgan.
Vazifasiga k o 'ra , yer osti konturi suv o 'tkazm aydigan va suv o 'tk a z u v c h a n
qism larga b o 'lin a d i. A m m o filtratsiya hisoblarida yer osti k o n tu rin in g faqat 
suv o 'tk a z m a y d ig a n qismi quriladi, c h u n k i u ning uzunligi b o 'y i c h a bosim
so 'n d irila d i. Y er osti k o n tu ri chegarasida filtratsiya yo'li yotiq (gorizontal) 
va tik (vertikal) y o 'n a lis h la rd a h a ra k a t qiladi.
1 . 3 . 3 . Q o y a m a s z a m in la r d a b e t o n d a n q u r ila d ig a n
t o ‘g ‘o n la rn in g y e r o s ti ko n tu rlari
Q o y a m a s z a m in la rd a quriladigan t o 'g 'o n l a r n i n g asosiy q ism i p o y d e v o r 
plita b o 'lib , u n in g ustiga oraliq devorlar, vodosliv oraliqlari va t o 'g ' o n n i n g
b o sh q a q a t o r konstruktiv e le m e n tla ri joylashtiriladi.
T o 'g ' o n tubidagi g ru n tn i filtratsiya suvlari t a ’sirida yuvilib ketm asligini 
t a ’m in lay d ig an va t o 'g ' o n n i n g suv o 'tk a z m a y d ig a n qism ini yer osti konturi 
( 1 —2 —3 —9 — 1 c h i z ig 'i) p o y d e v o r plitasi d re n a jli yoki d r e n a js iz qilib 
loyihalanadi. T o 'g ' o n tubidagi g ru n t y o p is h q o q m a s , q u m o q tu p r o q b o 'lsa 
h a m d a suv o 'tk a z m a y d ig a n q a tla m c h u q u r (20 m d a n ortiq ) joylashgan 
b o 'lsa , y e r osti k onturi drenajsiz qilib loyihalanadi ( 1 .1 7 - a rasm ).
N D S
a d PBSS
N D S
N D S
■s.
PBSS
PBSS
N D S
PBSS
z
e)
1.17-rasm.