Gidrotexnika


bet167/179
Sana23.07.2022
Hajmi
#840251
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   179
Bog'liq
8ab3295b007927020622b0fe0495413f GIDROTEXNIKA INSHOOTLARI

3
ni to 'ld irib b o 'l g a n d a n so 'n g , z a tv o r 
8
to 'l i q yopiladi va 
suv kichik tezlik bilan o q a boshlaydi, baliq esa o q im g a qarshi k o 'tarilib, 
yuqori biefga ch iq ad i. Pastki k a m e r a d a n sifon P y o r d a m id a suv kanal / 0 v a
p a n ja ra
11
orqali pastki biefga chiq arilib yuboriladi.
S o 'n g ra z a tv o r 
8
yopiladi, qiya s h a x ta d a n suvni tirq ish la r 
12
orqali 
c hiqarib yuboriladi. G idravlik k o 'ta rg ic h la m in g afzalligi s h u n d a k i, baliqlar­
n in g h a r q a n d a y turi erkin h o ld a h a m yuqoriga, h a m pastga harak at qilishi 
m u m k in .
Baliq k o ‘taruvchi liftlar. B aliqlam i pastki biefdan yuqori biefga liftda 
suv bilan to 'ld irilg a n k a m e ra d a yoki q u ru q holdagi t u r d a k o 'tarilad i. Bu 
baliq k o 'ta rg ic h la rd a suv h arak ati bilan t o 'g ' o n etagida jo y la sh g a n shaxtaga
288


baliqlar jalb qilinadi. Baliqlar kam era tubiga yetgan metall to'rga yigMlgandan 
s o 'n g kran bilan yuqoriga k o 'tarilad i, s o 'n g r a e stak ad a b o 'y i c h a chetga 
h a ra k a t qiladi va y u q o ri b ie f bilan birlashtirilgan qabul qiluvchi novga 
tushiriladi. Baliq k o 'ta ru v c h i liftlarning o 'tk a z is h qobiliyati c h e g aralan g an .
44,0
44,0
10 И
5.15-rasm.
G id ra v lik b aliq k o ‘ta rg ic h .
K em a o ‘tkazuvchi shluzlarning baliq o ‘tkazuvchi m o slam alari. K e m a
o 'tk a z u v c h i sh lu z la rd a n k em a la rn i o 'tk a z is h ja ra y o n id a bir q a n c h a baliqlar 
y u q o rig a o 'ta d i.
M axsus ta d q iq o tla r sh u n i k o 'r sa td ik i, bahorgi m a v s u m d a baliqlar t o 'd a
b o 'lib yurishida, ularn i past va o 'r t a bosim li sh lu z la rd a n o 'tk a z is h s a m a -
ralidir. B uning u c h u n k em a la rn i o 'tk a z is h o ra lig 'id a pastki kallakdagi d a r ­
v o zalar o c h iq h o latid a yuqori biefdan k a m e ra orqali b i r m u n c h a suv sarfi 
o 'tk azilish i kerak.
S h lu z n in g b u n d a y o d a t d a n tashqari rejim d a ishlashiga a v to m a tik a va 
z a t v o r k o n s t r u k s i y a l a r i h a m d a m e x a n i z m l a r i s x e m a l a r i d a b i r q a t o r
o 'z g a rtirish la r kiritilgandan s o 'n g ruxsat berilishi m u m k in .
Baliqlam i pastki biefga o'tk azish . U r u g 'la n ish d a n s o 'n g dengizga harakat 
qiluvchi katta b a liq la m i pastki biefga o 'tk a z is h quyidagicha: 1) u stid a n suv 
o 'tk a z u v c h i t o 'g ' o n orqali (bir n e c h a o ' n m e tr b o sim la rd a ); 2) tu rb in a la r 
orqali ( b u r ilu v c h i- lo p o s tli va radial o 'q l i ) faq at d i a m e t r i k a tta ishchi 
g 'ild irak lar va y o 'n a ltiru v c h i a p p a ra t o rasida katta tirqishlar bosim 2 0 — 
30 m bo'lganda; 3) baliq o 'tu v ch i joylar (faqat teskari yo'nalishda) va gidravlik 
baliq k o 'ta r g ic h la r orqali am alg a oshiriladi.
19 — G id ro te x n ik a in sh o o tlari
2 8 9


5 . 1 1 . G ID R O U Z E L L A R D A BALIQ O 'T K A Z U V C H I
IN S H O O T L A R N IN G JO Y LASH UV I
Baliq o 'tk a z u v c h i in sh o o tla r sam arali ishlashi va konstruktiv xususiyat- 
la rid a n ta sh q a ri, ularni suv o q im i qirg'o qlariga va gidrouzel inshootlariga 
n isb atan to 'g 'r i joylashtirish katta ah am iy a tg a ega h a m d a y o 'n a ltiru v c h i va 
t o 's u v c h i q u r i l m a l a r h a m jo y la s h tiriiis h i lo z im . G i d r o u z e l l a r d a baliq 
o 'tk a z u v c h i in s h o o tla r suv tashlovchi in sh o o tla r (suv tashlagichlar, ustidan 
suv tu s h ir u v c h i t o 'g ' o n j n i g id r o e le k tr o s ta n s iy a la r y o n i d a jo y la s h tir is h
m aq sad g a m uvofiqdir. Y on va oraliq d ev o rlar orqali baliq o 'tk a z is h qulay 
va sam aralidir.
Baliq o 'tk azu v ch i qurilm alarning yaxshi ishlashi u c h u n , eng a w a l o u ning 
kirish qismi yuqori biefdan keladigan k o 'z g a ta sh la n a d ig a n yangi suv o q im i 
zo n a sid a joylashgan b o 'lis h i kerak. Kirish q ism i, o d a td a , suv tashlovchi 
t o 'g ' o n risb erm asid an keyin k a m id a 10—30 m m a so fa d a joylashtiriladi, 
gidroelektrostansiya b in o s id a n bu m aso fa biroz kichik b o 'la d i.
Baliq o 't u v c h i jo yga kirish qism ini (u lar bir n e c h ta b o 'la d i) h a r xil 
sathlarda va baliq t o 'd a b o 'lib harakat q ila y o tg a n jo y la rd a joylashtirish zarur. 
Baliq o 't u v c h i jo y kirish qism ini d a ry o d a baliq h arak ati y o 'n a lis h i b o 'y ic h a
joylashtirish kerak (5 .1 6 -ra sm ), tik burilish joylarida ( 5 .1 6 - я rasm ) kirish 
qism u n c h a yaxshi ishlam aydi va h a m m a b a liq la r u n g a kira olm aydi.
Baliq o 't u v c h i in s h o o tla r kirish qismi y u q o ri t o m o n d a n o c h iq va tabiiy 
y o ru g 'lik k a ega b o 'ls a yoki la m p a la r bilan yoritilgan b o 'ls a yaxshi ishlaydi.
Baliqlam i yuqori biefga c h iq a rish d a quyidagi asosiy ta la b la r qo'yiladi: 
1) chiqish joyi suv tashlovchi t o 'g ' o n va gid ro elek tro stan siy a suv qabul 
qilg ich lard an a n c h a y iro q d a joylashishi kerak; 2) y u q o ri biefdagi chiqish 
qism suv o m b o ri sath la rin in g o 'zg arish a m p litu d a la rid a h a m ishlashi kerak.
Y o 'n a ltir u v c h i va t o 's u v c h i q u r ilm a la r pastki biefda b a liq la m i baliq 
o 'tk a z u v c h i in sh o o tla r kirish qism iga y o 'n a ltirish u c h u n x iz m a t qiladi. U lar 
t o ' r yoki p a n ja ra k o 'rin is h id a b o 'lib , o q im y o 'n a lish ig a b u r c h a k ostida 
jo y lash g an , u larn in g c h e tk i qism in in g yuqorisi baliq o 't u v c h i jo y kirish 
qismiga joylashtiriladi, pastki qism ida esa konus shaklidagi tirqish o'rnatiladi,
u la r orqali y u q o rig a h a ra k a t q ilad ig an
b a l i q o ' t i b k e t a o l m a y d i , p a s t g a
d u m a la g a n baliq esa erkin o 't i b ketadi 
(5 .17- 
a
rasm).
T o ' r d iam etri 15—20 m m li rux yoki 
mis s im d a n tayy o rlan ad i yoki k a p r o n d a n
va p o 'k a k l a r g a ilib q o 'y i l a d i . T o ' r va 
p a n j a r a l a r n i n g k a m c h i l i k l a r i d a n b iri, 
u la r n i d o i m i y a x l a t d a n t o z a l a b tu ris h
lozim , aks h o ld a gidroelektrostansiyaga 
pastki to m o n d a n d im lan ish hosil bo'ladi. 
Elektr to 's u v c h i b u k a m ch ilik lard an xoli, 
290
To'g'on
To'g'on
5.16-rasm.
B aliq o ‘tu v ch i jo y g a
k iris h q ism in in g jo y la sh u v
s x e m a la ri.


u vertikal e le k tro d la rd an — p o ‘lat a rq o n g a ilingan ikki qatorli q u v u rd a n
tashkil to p g a n (5.17-Z> rasm ). E le k tro d la r o rasidan elektr toki o ‘tkazilganda 
e lektr m a y d o n hosil b o ‘ladi, u baliqni bezovta qiladi.
Y uqori biefda suv olish in sh o o tig a kirishda baliqni t o ‘sish u c h u n pastki 
biefda qoMlanilgan q u rilm a la r ishlatiladi.
T ro s
E lek tro d lar
R eja
O silib tu ru v ch i
B aliq o 'tu v c h i jo y
T o 'r .
tro s
E lek tro d lar
5.17-rasm.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   179




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish