K ir is h d a g i q a r s h i l i k k o e ffits i y e n ti q i y m a t i n i
E,kir
= 0,1 va c h i q i s h d a g i
q a r s h il ik k o effits i y e n ti q i y m a t i n i
E,cMq
= 1 , 0 d e b q a b u l q ila m iz .
D o i r a v i y k o ‘n d a l a n g k e s im li d y u k e r u z u n l ig i b o ' y i c h a i s h q a l a n i s h d a g i
q a r s h il ik k o e f f its i y e n tin i q u y id a g i f o r m u l a b o ' y i c h a a n i q l a y m i z :
L ,
= ^
(2 .2 4 )
b u n d a Я —
q u v u r u z u n l i g i b o ' y i c h a q a r s h i l i k k o e f f i t s i y e n t i ;
L —
q u v u r
u z u n l ig i;
d —
q u v u r d i a m e t r i .
Q u v u r u z u n l ig i b o ' y i c h a q a r s h il ik k o e f f its i y e n tin i q u y i d a g i f o r m u l a d a n
a n i q l a y m i z :
A = ° - 0 2 ( 1- 0 + 4 5 ^ ) = ° - 0 2 ( 1' 0 + Ш д ) = O '0 2 0 4 -
2 . 2 4 - f o r m u l a g a a n i q l a n g a n q i y m a t l a m i q o ' y i b q u y i d a g i g a e g a b o ' l a m i z :
к
0 , 0 2 0 4 - 5 0 ,0
л Q<:
b i $ A -------------[ д
и , 8 3 .
D o i r a v i y k e s im li q u v u r l a r d a , q u v u r
a
b u r c h a k k a b u r i l i s h d a g i q a r s h i l i k
k o e f f its i y e n tin i V ey sb a x f o r m u l a s i d a n a n i q l a y m i z :
^ , = [
o
,131 + 0 , 1 6 3 ( ! ) , 5 ] ^ = ^ 5
( 2 .2 5 )
b u n d a t/ —
q u v u r d i a m e t r i ;
R —
b u r ilis h r a d iu s i ;
a
— b u r ilis h b u r c h a g i .
H a r xil ^ n is b a t l a r d a g i <5 n i n g q i y m a t l a r i q u y i d a g i c h a :
^ - 0 , 1 0 , 2 0 ,3 0 , 4 0 ,5 0 , 6 0 ,7 0 ,8 0 , 9 1,0;
d
- 0 , 1 3 0 , 1 4 0 , 1 6 0,21 0 , 2 9 0 , 4 4 0 , 6 6 0 , 9 8 1,41 1,98.
B i z n i n g m i s o l d a ^
=
u c h u n <5 = 0 , 1 3 t e n g b o ' l a d i va ik k ita
b u r ilis h u c h u n
^bur
= 2 ^
• 0,13 = 0,13.
P a n j a r a d a g i q a r s h i l i k k o e f f i t s i y e n t i A . R . B e r e z i n s k i y y o k i K i r s h m e r
f o r m u l a l a r i d a n a n i q l a n i s h i k e r a k e d i , le k in h i s o b n i s o d d a l a s h t i r i s h u c h u n
u n i h i s o b l a m a s d a n
E,pon
= 0 , 3 0 d e b q a b u l q i l a m i z .
D u k e r q u v u r i d a g i s u v tezligi:
=
4 ' 4’°— = 3 ,5 4 m / s .
ш
n d 1
3 ,1 4 - 1 ,2
K e l u v c h i k a n a l d a g i
suv o q i m i te zligi
A n i q l a n g a n q a r s h il ik k o e f f its i y e n tla r i va s u v o q i m i te z l i k l a r i n i b ilg a n
h o l d a d y u k e r d a g i b o s i m y o 'q o l i s h i q i y m a t i n i a n i q l a y m i z .
D e m a k , k e t u v c h i k a n a l d a g i s u v s a t h i n i k e l u v c h i k a n a l d a g i s u v s a t h i d a n
1,34 m p a s t q ilib o l i s h i m i z k e ra k . K e t u v c h i k a n a l d a g i s u v s a t h i 2 5 , 0 -
1 , 3 4 = 2 3 , 6 6 m , u n i n g t u b i s a t h i 2 3 , 6 6 - 1 , 5 = 2 2 , 1 6 m . H i s o b s h u n i
k o ‘rsatdiki, d y u k e r quv u rid ag i tezlik
b
= 3 , 5 4 m / s b o ' l g a n d a , b o s i m y o 'q o lis h i
a n c h a y u q o r i b o ' l a y a p t i . U n i n g q i y m a t i n i k a m a y t i r i s h u c h u n q u v u r
d i a m e t r i n i o s h i r i s h lo z im .
M asala.
Q u y i d a b e r il g a n m a ’l u m o t l a r a s o s id a a k v e d u k n o v in in g kenglig i,
n o v t u b i n i n g n i s h a b lig i v a u n d a g i suv c h u q u r l i g i a n i q l a n s i n : 1) m a k s i m a l
suv sarfi 0 = 15,5 m 3/ s ; 2) a k v e d u k n o v in in g u z u n lig i L = 2 5 0 m ; 3) a k v e d u k d a
y o ' q o t i l a d i g a n u m u m i y b o s i m Z = 0 ,3 3 m . 4 ) k e l u v c h i va k e t u v c h i k a n a l l a r
t u b l a r i n i n g ken g lig i Z>k= l 1 m , q iy a lik k o e f f its i y e n tla r i m = l , 5 , s u v c h u
q u r l i k l a r i А*= 1,7 m . A k v e d u k n o v i t o ‘g ‘ri b u r c h a k l i k e s i m g a eg a . H is o b i y
s x e m a s i 2 . 6 6 - r a s m d a k o 'r s a t i l g a n .
5 - m a s h g ‘u l o t
A kv ed u k
gidravlik hisobi
I
250
o_
fN,
V \\\\\\\\\\V VVWVAUWWW
2.66-rasm.
A kveduk g id rav lik h iso b i sx e m as i.
165
K e lu v c h i k a n a l d a g i s u v o q i m i tezligi
i l = -— 5 - — = -------- 15’5
ч
= 0 ,5 5 m / s .
x
(6 * + m A t)A *
(1 1 ,0 + 1 ,5 - 2 , 0 ) 2 ,0
A k v e d u k k irish q i s m i n i n g k o n s t r u k s i y a s i n i o s t o n a s i z s h o ‘n g ‘u v c h i d e v o r
s h a k l i d a q a b u l q i l a m i z . B u n d a y k o n s t r u k s i y a u c h u n y o n t o m o n d a n siq ilish
k o e ffits i y e n ti
e
= 0 , 9 5 v a te z lik k o e ffits i y e n ti
= 0,91 d e b q a b u l q ila m iz .
S u v o q i m i n i n g n o v g a k iris h o l d i d a n y o ‘q o t i l a d i g a n b o s i m i n i Z , = 0 , 2 3 m
de y lik . A g a r k e l u v c h i k a n a l d a g i s u v n i n g te zligi n a z a r g a o lin s a ,
Z 0 = Z , + ^ 1 = 0 , 2 3 +
= 0 , 2 5 m b o 'l a d i .
N o v d a g i o q i m k o ' n d a l a n g k e s im yuzasi
о
= ----------------------------- ^
=
= 8,1 m 2.
e < p j 2 & ^
0 ,9 5 ■ 0 ,9 1 • 4 , 4 3 Д 2 5
N o v k e n g l ig in i
b
= 6 , 0 m q a b u l q i l a m i z , s h u n d a n o v d a g i s u v o q i m i
c h u q u r l i g i
h
=
ш /Ь
= 8 , 1 / 6 , 0 = 1 , 3 5 m g a t e n g b o ' l a d i . A k v e d u k n o v i n i ikki
o r a li q li q a b u l q i l a m i z , s h u n d a h a r b i r o r a l i q ken g lig i
b
= 3 ,0 m g a te n g
b o 'l a d i .
H i s o b n i b i t t a n o v u c h u n o lib b o r a m i z v a u n i n g g id r a v l ik e l e m e n t l a r i n i
a n i q l a y m i z .
(0 = b h =
3 , 0 -1 ,3 5 = 4 , 0 5 m 2;
* = Z> + 2/z = 3 , 0 + 2 • 1,35 = 5 ,7 m ;
* = f = ^
= 0 ,7 1 m ; c = l Л 1/6 =
= 6 7 , 5 m ° '5/ s ;
' ? =
^
= Ш
5 = 1’ 9 1 т / 5 -
N o v t u b i n i n g nish ab lig i:
i =
H9 ' 2 -
= 0 ,0 0 1 1
c
2 R
6 7 ,5 2 - 0,71
N o v u z u n l ig i b o ' y i c h a y o ' q o t i l a d i g a n b o s im :
Z 2 = / • L = 0 ,0 0 1 1 • 2 5 0 = 0 , 2 7 m
S u v n i n g n o v d a n c h i q i s h d a g i e n e r g i y a n i n g t i k l a n i s h i
7
У2 -» * 2
l ,9 1 2 - 0 , 5 5 2
n i 7 m
=
2 g ^ =
2 . 9 , 8 1
= 0 ’ 1 7 Ш -
S u v o q i m i n i n g a k v e d u k d a n o ' t i s h v a q t i d a g i y o ' q o t i l a d i g a n b o s i m :
Z = Z , + Z 2 - Z 3 = 0 2 3 + 0 , 2 7 - 0 , 1 7 = 0 , 3 3 m .
D e m a k , m a s a l a t o ' g ' r i y e c h ilg a n .
166
6 - m a s h g ‘u l o t
G id r o t e x n i k a i n s ho o tl a ri ni b o ‘y l a m a , k o ‘n d a l a n g
k e s i m l a r d a va p l a n d a t a s v i r l a s h
R ostlovchi inshootlar.
R o s tlo v c h i i n s h o o t l a r n i n g tegishli m a s s h t a b d a g i
b o ‘y l a m a k es im la ri a w a l t u z ilg a n h iso b iy s x e m a l a r a s o s id a c h i z i b o lin a d i.
I n s h o o t o s to n a s i c h i z i g ‘id a n p o n u r va suv u r i l m a u z u n l ik la ri q o ‘yiladi va
e l e m e n t l a r
0
‘lc h a m l a r i 2.6-jadvaldagi ta vsiyalar b o 'y i c h a q a b u l qilinadi.
O raliq
d e v o r b o s h q is m i p l a n d a y a r i m a y l a n a s h a k lid a b ajarila d i. O ra liq d e v o r b o s h
q is m i n i n g o x i r i d a n 0 ,2 m m a s o f a q o ld ir ib , y o n d e v o r l a r d a kengligi 0 ,3 m ,
ch u q u rli g i 0 ,2 m m a s o f a d a t a ’m irla s h z a tv o rlari u c h u n p a z l a r o 'r n a t i l a d i .
2 .
6-jadval
5>5>
Download
Do'stlaringiz bilan baham: