Gidromeliorativ

Zarbali aylanma parmalash
. Bunda koronka ustiga havo zarbali 
qurilma o‘rnatiladi va u parma shtangasining uchiga ulanadi. Parma 

---

41
shtangasining aylanishi bilan qurilma ham aylanadi va stanokni 
ishlatishda yuqori ish unumdorligiga erishiladi. Bo‘shatilgan jins 
siqilgan havo yoki havo suv aralashmasi bilan quduqdan chiqarib 
tashlanadi. Buning uchun sanoatda ishlab chiqarilgan stanoklar 
mavjud.
Parmalash ishlari uchun siqilgan havoga bo‘lgan iste’mol talabi 
(m
3
/min) quyidagicha aniqlanadi.
Q
k
 = k
1
 
. 
k
2
 
. 
k
3
 
. 
k
4
 
. 
k
5
 ∑ 
q, 
(2.3)
bu yerda: 
k
1
 – 
bu bir vaqtlik koeffitsiyenti, bir vaqtda ishlovchi-
lar soniga bog‘liq (masalan 5 ta iste’molchi uchun 
k
1
=0,82,10 tada 
- 
k
1
=0,7, 
25 tada – 
k=0,68); k
2
 – 
tizimdan havoni yo‘qolish koeffi- 
tsiyenti. 
k
2
=1,6; 
k
3
 – sovutishda havo hajmini kamayish koeffitsiyenti. 
k
3
=1,3; havoning kamayishini hisobga oluvchi koeffitsiyent. 1300 
metrgacha. 
k
4
=1,03;  300-600  m; 
k
4
=1,1;  600–1200 
k
=1,4; 
k
5
  – 
mexanizmlarning ishdan chiqishini hisobga olish koeffitsiyenti, 
k
5
 
=1,2; 
q – 
birlik iste’molchiga havo sarfi (pasporti bo‘yicha), m
3
/min.
Ishlarni uzluksiz davom ettirish uchun siqilgan havo zaxirasi 
bo‘lishi lozim. Bu havo saqlagichlarda quyidagicha bo‘lishi kerak:
Q
v
 = 
1,6(
Q
k
)
1/2
 
(2.4)
Havoni o‘tkazgichlar bir qancha iste’molchilarni ta’minlash 
maqsadida tayyorlanadi. Ular diametri 50-300 mm bo‘lgan metall 
quvurlardan  tashkil  etiladi  va  kerakli  joygacha  tortib  boriladi. 
Ularning kerakli joylaridan havoni olish uchun ventillar o‘rnatiladi. 
Ularga moy yig‘uvchi moslamalar ham ulanadi.
Qahraton sovuq iqlim sharoitida quvurlarni sovuqdan saqlash 
uchun maxsus materiallar bilan o‘raladi.
Fizik-kimyoviy bo‘shatish usullaridan va ishlab chiqarishda 
nisbatan ko‘proq ma
’
lum bo‘lgani issiqlik (olovli) usuli hisoblanadi. 
Bu usulda jinsli murt bo‘shatish hosil bo‘ladi.

---

42
2.7-rasm.