Gidroekologiya

Respublikamizda kanallar va ularni suv bilan ta’minlash darajasi hamda sug’oriladigan 
maydonlar  
 
Kanallardan O’zbekistonda asosan sug’orish maqsadlarida foydalaniladi. mavjud 
kanallarning umumiy uzunligi qariyb 160 ming kimoletr, shundan 22 ming kilometric xo’jaliklararo 
kanallar, qolgan qismi xo’jalik ichki tarmoqlaridir. 
O’zbekistonda gidroelektr stansiyalari uchun (derivatsiya kanallari) xizmat qiladigan 
kanallar ham mavjud. 
 
O’zbekiston hududidagi asosiy kanallar 
 
Nomlari  
Foydalanishga 
topshirilgan yoki 
rekonstruksiya qilin 
qilingan yili 
Uzunligi (km) 
Sug’oriladigan 
maydon (ming ga) 
Zang 
1912 
64 
23,2 
Dalvarzin 
1929-30 
46,4 
27 
Narpay 
1929-34 
54 
57 
Qilichniyozboy 
1939-42 
72 
65,9 
Paxtarna 
1940 
61,3 
59 
Jan Farg’ona 
1940 
168,8 
66,1 
Shim Fag’ona 
1940 
203 
275,1 
Toshsoqa 
1940 
145 
180,1 
Eski Angar 
1955 
50 
3 
Jan Mirzacho’l 
1960 
227,3 
335,2 
Amu Qorako’l 
1963 
52 
45,2 
Amu buxoro 
 
1963 
360 
350 
Katta Andijon 
1969 
90,5 
77,5 
Katta Namangan 
1970 
123,8 
28,3 
Shimoliy mirzacho’l 
1891-96 
70 
97,2 
 
Respublikamzida ko’l va suv omborlari  
 
Ozbekistonda jami 250 ga yaqin katta-kichik ko’l bor. Amudaryo deltasidan eng katta ko’l 
sudoche ko’lidir. O’zbekiston ko’llarining aksari qismitog’larda 200-300 maetr balandlikda 
joylashgan tog’ ko’llarining sathi odatda 1  kvadrat kilometrdan oshmaydi.  Tekisliklardagi kichik 
ko’llar Sirdayo va Amudaryo qayirlarida Amudaryo deltasida sug’oriladigan vohalar chekkalrida 
joylashgan. Ularning ko’pi sayoz pastlik joylarda irrigadan ham ko’llar vujudga kelgan. Masalan 
arnasoy botig’ida shunday suvlardan umumiy maydoni 1760 metr katta ko’l hosil bo’lgan. Xorazm 
viloyatidagi bir qancha ko’llar o’zaro birlashtirilib sho’rxok va botqoliklarning oldini olish uchun 
sizot suvlarini oqizib chiqarish maqsadida kollektorga aylantirlgan.  

---

 
74