Gidravlik bog’lovchilar

2.Tsexda ishlab chiqarish.

Har bir ishlab chiqarish jarayonida,yetkazib berishda, saqlashda, foydalanishda va boshqa jarayonlarda albatta talofatlar, braklar umuman olganda yo’qotilishlar bo’ladi. Shuning uchun hisoblanganda albatta bu jarayonlarni ham hisoblash zarur.

Bog’lovchi moddalar ishlab chiqarish zavodlari uchun talofatlar 1 – 3 % gacha olinadi.Har texnalogik jarayon uchun ishlab chiqarishni hisobi quydagi formula bo’richa hisoblanadi.

П =

Bu yerda:П - hisoblaydigan jarayonni ishlab chiqarish.

П - loyihalashtirilayotgan tsexning bir yillik ishlab

chiqarishi.

Б - ishlab chiqarishdagi talofat.

Jadval №2

Sex bo’limlari nomi	Mahsulot ning nomi	Bir yilli ishlab chiqarishlar soni	Ishlab	chiqarish,	tonna	(kg)
			yilda	sutkada	navbatda	soatda
Maydalash	Oq sement	1500000		5070	2535	316

Korxonaning ishlab chiqarish hisobi
П =

3.Xom ashy ova yarim tayyor mahsulotlar.

Sex dasturini bajarish uchun xom ashyo va yarim tayyor mahsulotlarda ehtiyojlik hisobi(talofatlar va namlikni hisobga olganda)

quydagilarni hisobga olish kerak:

• 
  bog’lovchi moddani va hom ashyoviy birikmani yoki moddani tarkibini hisobi;
  
• 
  ko’rsatilgan hisoblar bir tonna bog’lovchi modda hisobiga ishlab chiqarish kerak;
  
• 
  hom ashyo xarajatlari to’g’risida ma’lumotlar;
  

jadval.№3

N	Hom ashyo va yarim tayyor mahsulotlar	Sex bo’limlari nomi	O’lchash soni (kg)		Xarajat
				soatiga	navbatda	sutkada	yilda
1	Klinker 85%	Maydalash sexi		269.3	2154.8	4309.6	1314433
2	Gips 3%	Maydalash sexi		9.5	76	152	46391.7
3	opoka 12%	Maydalash sexi		38	304.2	608.4	185567

4.Ishlab chiqarishning texnalogik jarayoni.

Klinker gips opoka

maydalash lunji maydalash lunjli maydalash

Dozatirlash Dozatirlash Quritish barabani

Dozatirlash

Sharli tegirmonda

tuyish

Siloslar

5.Asosiy texnalogik yuk tashuvchi asbob-uskunalarni

hisoblash.

Korxona yoki sexlarga kerakli asbob-uskunalar tanlanganda hom ashyoni sifatli fazilatlari va yakuniy mahsulotga som ashyoni shu asbobda ishlab chiqqandan keyin yakuniy talablari hisoblanishidi.

Asbob uskunalarni hisoblash va tanlashda quydagi formuladan

foydalaniladi:

Bu yerda: П - o’rnatilish uchun kerak bo’ladigan mashinalar soni

П - berilgan texnalogik vazifa bo’yicha talab qilinadigan

soatli ishlab chiqarish;

П - tanlangan mashinani bir soatli ishlab chiqarishi;

K - asbob uskunani vaqt davomida ishlatish koeffitsenti;

(odatda 0,8 – 0,9 deb qabul qilinadi).
Asbob uskunalar hisobi:

1.Bolg‘ali maydalagich:

klinker. ≈1

2. Lunjli maydalagich:gips ≈1

Lunjli maydalagich ;opoka ≈1

3. Quritish barabani: ≈1
4. Trubali tegirmon : ≈1


6.Asboblar ro’yxati.

Sexning asboblar ro’yxati jadval tariqasida rasmiylashtirilgan.

4-jadval.

N	Asboblarning nomi va qisqacha fazilati	O’lchami [mm]	Ishlab chiqarishi t/soat	soni
1	Bolg’ali maydalagich Uzunligi[mm]…………………………. Eni [mm]………………………….. Balandligi[mm]…………………………	3700 2500 1000	350	1
2	Lunjli maydalagich CM-204A Uzunligi[mm]…………………………. Eni [mm]………………………….. Balandligi[mm]…………………………	3570 3000 240	50	2
3	Quritish barabani CMC-428 Uzunligi[mm]…………………………. Eni [mm]…………………………..	15000 2800	50	1
4	Trubali tegirmon Uzunligi[mm]…………………………. Eni [mm]………………………….. Balandligi[mm]…………………………	5700 3000 1500	350	1
	Lentali konveyer CMK-422 Uzunligi[mm]…………………………. Eni [mm]………………………….. Balandligi[mm]………………………..	3210 2314 625	225	1
4	Elevator CMD-130A		400	1

7.Sexning ishlovchilarining ro’yxati.

Korxonaningning ishlovchilari deganda tsexlardagi ishchilar va ishchilar tarkibi kiradi.

Ishchilar tarkibiga hom ashyo omboridan to tayyor mahsulot ombori yo’nalishidagi band bo’lgan hamma ishchilar kiradi:maydalagichda,tegirmonda,kuydirish tsexlarida hamda navbatchi chilangir va muhandislar.

Sexdagi ishchilarga esa tsex boshlig’i,navbatchi masterlar, farroshlar kiradi. Tsexning ishchilar kuchiga va soniga

muhtojligini ishlab chiqarishni dasturini taminlash,asbob uskunalarni doim ishlab turishi,sifatli mahsulotlarni chiqarilishi

kabi shartlar asosida hisoblanadi.

Korxonaning va sexlardagi ishchilarning ro’yxatini jadval tariqasida keltirilgan.

№	Mutahassisning nomi yoki ish turi	Ishchilar soni
		1-navbat	2-navbat	Jami
	Sex boshlig’i	1		1
	Sex injeneri	1		1
	Texnolog	1	1	2
	Master	1	1	2
	Maydalagich uskuna mashinisti	1	1	2
	Elektrik	1	1	2
	Chilangar	1	1	2
	Laborant	1	1	2
	Yordamchi ishchi	1	1	2
	Yuk tashuvchi ishchi	1	1	2

№	Mutahassisning nomi yoki ish turi		Ishchilar soni
		1-navbat	2-navbat	3-navbat	Jami
	Sex boshlig’i	1			1
	Injeneri	1			1
	Nazoratchi	1	1	1	3
	Navbatchi master	1	1	1	2
	Elektrik	1	1	1	3
	Navbatchi chilangar	1	1	1	2
	Laborant	1	1	1	1
	Yuk tashuvchi ishchi	1	1	1	3
	Yordamchi ishchi	1	1	1	3

№	Mutahassisning nomi yoki ish turi	Ishchilar soni
		1-navbat	2-navbat	Jami
	Sex boshlig’i	1		1
	Sex injeneri	1		1
	Texnolog	1	1	2
	Navbatchi master	1	1	2
	Tuyuvchi iskuna mashinisti	1	1	2
	Elektrik	1	1	2
	Navbatchi chilangar	1	1	2
	Laborant	1	1	2
	Yordamchi ishchi	1	1	2
	Yuk tashuvchi ishchi	1	1	2

Tehnologik jarayonni va tayyor maxsulotni sifatini nazorat qilish

Tehnologik jarayonni nazorat qilishda ishlab chiqarilayotgan mahsulot ohak, gips, tsement yoki boshqa mahsulot bo’lishidan qat’i nazar ishlab chiqarilayotgan mahsulotning mutahasisi bo’lishi kerak. Korxonada chiqayotgan mahsulotni tehnolog nazorat qilishi lozim.

Oq rangli sement ishlab chiqarishda gips va klinker lunjli maydalagichda maydalanib ularga aktiv mineral qo’shimcha qo’shiladi. Aktiv mineral qo’shimcha ham maydalovchi uskunada maydalanadi. Har uchchala mahsulot ham dozatordan o’tib o’lchanib, sharli tegirmonga tashlanadi. Uchchala mahsulot birgalikda tuyilib, so’ngra omborga jo’natiladi.

Jarayonlarni tehnolog nazorat qilib turadi. Shu tariqa ishlashni nazorat qilinsa chiqindi chiqmay sof mahsulot olish mumkin. Mahsulot sifatini nazorat qilish ko’p narsani hal etishi mumkin. Agar mahsulot sifati to’g’ri nazorat qilinsa mahsulot chiqishi standartlarga javob bera oladigan mahsulot ishlab chiqariladi.

Mehnatni Muhofaza Qilish

Boshqa sohalar kabi mehnatni muhofaza qilish kabi tushuncha ishlab chiqarish va qurilishda ham mavjuddir.

O’zbekiston O’rta Osiyo davlatlari ichida mineral bog’lovchi moddalar ishlab chiqarish bo’yicha yetakchi o’rinni egallaydi.Bu sohada ishlayotganlarning sog’ligini saqlashga va nafas olayotgan muhitini toza tutishga alohida e’tibor berilmoqda.Biroq mamlakatimizda mineral bog’lovchi moddalar ishlab chiqarishning hozirgi holati texnika havfsizligi va muhitning sog’lom bo’lishini to’la ta’minlamadi.

Tog’ jinslarini maydalaganda changlar atrof muhitni ifloslaydi. Sement ishlab chiqarishning hozirgi eskirgan texnalogiyalari uchun atrof muhitga tarqaladigan gaz miqdori sanitary meyyorlari bo’yicha 0.5 – 1.0 % dan ortmasligi kerak Zararli gaz va texnalogik changlar,ayniqsa atrofdagi barcha o’simliklar bargining quyosh nuri bilan almashish jarayoni (fotosintez) buziladi.Shuningdek sanoat chiqindilari chang yoki gaz holatda yerga tushib o’simlik ildizi orqali uning tanasiga zarar yetkazadi.

Inson organizimiga nafas va oziq – ovqat orqali kirgan bog’lovchi modda zarrachalari ko’z,teri hamda nafas olish a’zolarini kasallantiradi.Ayniqsa zarrachalar tarkibidagi erkin kalsiy oksidi (CaO) odam organizimi uchun zaralidir.Hozirgi davrda eski texnalogiyalar o’rnini asta – sekin yangi,zamonaviy mashina – mexanizmlar egallamoqda. Bundan tshqari bog’lovchi ishlab chiqarish zavodlarida har bir zavotlarda veltinyatsiyon tarmog’lari o’rnatilishiga kuydirish tsexlarini boshqa tsexlardan alohida o’rnatilishiga katta e’tibor berilmoqda.

Yangi texnologiyalarga asoslangan tsement sanoatida takomillashgan,jahon talablarga javob beradigan chang yutkichlar o’rnatilmoqda.Chang ushlagich mexanik moslamalar, suvli kamera va zaryadlangan elektr turlariga bo’linadi. Islab chiqarish xonalarida kremnezem changi miqdori texnik havsizlik meyyoriga ko’ra 6 mk/ m dan ohak changi esa 3 mk/ m ortmasligi lozaim.

Mehnatni muhofaza qilish ishlab chiqarishdagi muhim omillardan biridir. Yuqoridagilardan tashqari yong’inga qarshi moslamalar ortiqcha havoni chiqaruvchi moslamalar va boshqalarni ham hisobga olinsa mehnatni muhofaza qilish tog’ri bajarilgan bo’ladi.

Foydalanilgan adabiyotlar
-Qosimov E. K. “Qurilish materiallari”
-T. Otaqo’ziyev “mineral bog’lovchilar va ulardan tayyorlangan buyumlar”
-internet saytlari: www. Ziyonet.uz

www.google.ru

O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Maxsus Ta’lim Vazirligi

Toshkent Arxitektura Qurilish Instituti

Muhandislik Qurilish Infrastrukturasi fakulteti

“Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalari tehnologiyasi” kafedrasi

“Bog’lovchi moddalar” fanidan

Mavzu: Oq sement ishlab chiqarish sexini loyihalash

Bajardi: 48b-14 QMB guruh

Talabasi: Ro’ziyev X.

Tekshirdi:Qodirova D.

TOSHKENT-2017

O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Maxsus Ta’lim Vazirligi
Toshkent Arxitektura Qurilish Instituti

Muhandislik Qurilish Infrastrukturasi fakulteti

“Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalari tehnologiyasi” kafedrasi

“Bog’lovchi moddalar” fanidan Kurs ishiga
TUSHUNTIRISH XATI

Mavzu: Oq sement ishlab chiqarish sexini loyihalash

Bajardi: 48b-14 QMB guruh

Talabasi: Ro’ziyev X.

Tekshirdi:Qodirova D.
TOSHKENT-2017

«T A S D I Q L A Y M A N»

Kafedra: Qurilish materiallari,

buyumlari va konstruksiyalari texnologiysi

Kaferda mudiri: Shakirov T.T,

«_____» ______________ 2017 y.

K U R S L O Y I X A S I

Kurs bo‘yicha: Bog‘lovchi moddalar

Gurux: 48b-14 QMB

Talaba: Ro’ziyev X.

Boshliq: Qodirova D.SH.

T O P SH I R I Q

I Ishlanadigan loyiha: Oq sement ishlab chiqarish sexini loyihalash
II Boshlang‘ich ma’lumot: Bir yillik maxsuldorlik 1.500.000 tonna

III Qo‘llanmalar:

1. «Bog‘lovchi moddalar va qurilish materiallarini tatqiq etish usullari» D.Qodirova, X.Nuriddinov

2. «Qurilish materiallari» E.Q.Qosimov

3. «Mineral bog‘lovchilar va ulardan tayyorlangan buyumlar» T.Otaqo‘ziev

IV Grafik qismining tuzilishi chizma ko’rinishda.

1. Loyiha rejasi: __________________________________________________________________________

2. Loyiha kesim: ___________________________________________________________________________

V Tushuntirish yozilmasining tuzilishi

1.Kirish __________________________________________________________________________________

2. Ishlab chiqariladigan maxsulotning fazilati xossalari va hususiyatlari ________________________

3. Texnologik qism _________________________________________________________________________

4. Mehnatni muhofaza qilish ________________________________________________________________

VI Qo‘shimcha topshiriq va ko‘rsatmalar _________________________________________________________

VII Loyixalar topshirish davri

	S a n a l a r
	1	2	3	4	5	Himoya
R e j a
A m a l d a

Rahbar: _____________________________ D.SH.Qodirova