Andijon mashinasozlik instituti “Elektrotexnika” fakulteti

Andijon mashinasozlik instituti

“Elektrotexnika” fakulteti

“Elektrotexnika” fakulteti

“Muqobil energiya manbalari” yo‘nalishi

3-bosqich 341-19 gurur talabalari

Tursunov navro’zbek va

Xaydarov faryozbek

“nanotexnologiyalar asoslari”

fanidan tayyorlagan

mustaqil ishi

Fizik jarayonlarga asoslangan holda sirtlarga ishlov berish orqali

nanomateriallar olish usullari

REJA:

1. Kirish

2. Kukunli texnologiya asosida nanozarrachalar olishda yuz beruvchi fizik

jarayonlar

3. Kukunlarni tozalashning magnitik usuli

4. Zol-gel metodi yordamida nanotuzilmalar olish jarayonida yuz beruvchi fizik

jarayonlar

1. Kirish

1. Kirish

Nanotuzilmalarda yuz beruvchi fizik jarayonlar uning tarkibidagi atom yoki molekulalarning xossalariga bog’liq. Bu nanoelektronika uchun mo’ljallangan qurilmalar yaratishda kerakli atom yoki uning birikmasidan faydalanish imkonini beradi. Hozirgi kunda nanotuzilmali yarimo’tkazgichlar olishning bir necha metodlari ishlab chiqilgan. Ular kukunlar, yupqa pardalar shaklida bo’lishi mumkin. Nanozarrachalarni sintez qilish jarayonida quyidagi muhim faktorlarni e’tiborga olish qabul qilingan. Kimyoviy jihatidan bir hilligi. Sintez jarayonida zarrachalar o’rtasida komponentlarning bo’linishi yuz bermasa nanotuzilmalar kimyoviy jihatdan bir xil bo’ladi. Monozarralarga bo’linishi. Nanozarrachalarning xossalari ularning o’lchamlariga bog’liq. Sintez jarayonida zarrachalarning bir xil o’lchamlarda taqsimlanishi nanotuzilmalar xarakteristikalarini yaxshilanishini ta’minlaydi. Nanotuzilmalarni olishni asosan ikki katta guruhga bo’lish mumkin. Birinchisi, kristallarni nanoo’lchamgacha maydalash yoki kukunlash. Ikkinchisi alohida atom yoki molekulalar asosida nanozarrachalar olish. Ushbu bob nanotuzilmalar olishda yuz beruvchi fizik jarayonlarni yoritib berishga bag’ishlangan.