Geometriya 7-sinf

18
3. To4g4ri chiziqqa perpendikulyar o4tka 
zish 
vosita lari:
1-usul.
Transportir yordamida (
3
a
-rasm
)
.
2-usul.
To4g4ri burchakli chizg4ich (go4niya) 
yor damida (
3
b
-rasm
)
.
h
1
= 375 
m
h
2
= 36,5 
m
h
3
= 39 
m
42

---

43
6
7
Zinapoyalar turli burchaklar ostida quriladi. 
Bir qarashda, zinapoya qanchalik yotiq bo4lsa, u 
shunchalik
qulay bo4lishi kerakdek.
Ammo o4ta yotiq 
zinapoyalardan foydalanish u qadar qulay emas. 
Shuning uchun kichik burchak ostida ko4tariladigan 
joylarda zinapoya 6-rasmdagi tarz da quriladi.
Qurilish talablari bo4yicha 30
0
-
4
5
0
oralig4idagi 
zinapoyalar qulay hisoblanadi. Ko4p qavatli turarjoy 
binolaridagi zinapoyalar odatda 35
0
-
4
0
0
qilib quriladi. 
Aslida 
4
5
0
dan katta burchak ostida qurilgan zinapoya 
kamroq joy egallaydi, ammo bunday zinapoyadan 
ko4tarilishga bolalar va qariyalar qiynaladi.
Xonaning ichidan tuynuk orqali tomga chiqish 
uchun zinapoya juda tik quriladi, chunki bu holda 
zinapoyaga ajratiladigan joy o4ta tor bo4ladi (7-rasm).
Agar xovlingizda yetarlicha g4isht bo4lsa, ulardan 
turli burchak ostida zinapoya yasab, o4ng4aymi, yo4qmi 
O
sinab ko4ring.
9. Zinapoya burchagi.
C
90
0
b)
O
B
A
4
.
a) transportir; b) go4niya yordamida berilgan 
to4g4ri chiziqqa unda yotuvchi nuqtadan o4tuvchi 
perpendikulyar to4g4ri chiziq yasang.
5.
d
to4g4ri chiziqda 
A
, 
B
, 
C
nuqtalarni belgilang va 
transportir yordamida bu nuqtalarning har biri 
orqali 
d
to4g4ri chiziqqa perpendikulyar bo4lgan 
to4g4ri chiziqlarni o4tkazing.
6.
b
to4g4ri chiziq chizing va unda yotmaydigan 
A
nuqta belgilang. Go4niya yordamida 
A
nuqtadan 
o4tuvchi
b
to4g4ri chiziqqa perpendikulyar to4g4ri 
chiziq chizing.
7.
Go4niya yordamida 
A
nuqtadan 
a
, 
b
 
va
 
c
to4g4ri 
chiziqlargacha bo4lgan masofalarni toping (
4
-rasm
).
4
5
A
a
b
c