Geografiya va ekologiya fakulteti

I.Ustyurt ekoturistik rayoni. Ustyurt – O‘zbekistonning shimolig‘arbiy – Qoraqalpog‘istonda joylashgan plato (er yuzasi kam parchalangan
yassi tekislik). Uning maydoni juda katta (200 ming km2), yo‘llari asfaltsiz,
notekis bo‘lgani uchun ham ekoturistik marshrutlar "djip" rusumdagi
mashinalar, samolyot yoki vertolyotlarda olib borilgani ma’qul. Ustyurtning
sayyohlarni o‘ziga jalb qiladigan ekoturistik ob’ektlariga:
"CHink" - dunyoda eng katta va yagona 60-150 metrlik tik qoyali jarlar
bilan o‘ralgan plato;
doimiy oqar suvlarga ega bo‘lmagan, lekin er osti suvlariga ega
supasimon tekisligi;
davolash xususiyatiga ega bo‘lgan juda katta (1000 km2) tuzli
Borsakelmas sho‘rxoki. Unda o‘simlik dunyosi deyarli yo‘q. Osh tuzi va
balchiqli tuzning qatlami 16-27,5 m gacha boradi. YAngi ochilgan Qo‘ng‘irot soda
zavodi aynan Bosakelmas tuzlari xisobiga qurilgan;
neolit davridan qolgan "Ustyurt makoni". Unda qadimiy odamlar
yashagan 60 ga yaqin tabiiy ob’ektlar aniqlangan. Ularning ichida ham
tarixiy, ham ekoturistik ahamiyatga molik "Tempa" makoni bo‘lib, undan
arxeolog S.P.Tolstov boshchiligidagi Xorazm ekspeditsiyasi 1300 dan ortiq
chaqmoqtosh qurollarini topgan.
II.Orol va Orolbo‘yi rayoni ekologik inqirozli ekoturistik hudud
bo‘lgani uchun ham unda yuzaga kelgan ekologik inqiroz holati asosiy
ekoturistik ob’ekt bo‘lib hisoblanadi. Ekoturistik marshutlar bir
paytning o‘zida ham Orolning qurigan, ham uning ta’sirida turgan Orol
atrofi hududlarini qamrab olishi zarur. Ekoturlarni nafaqat treking
(piyoda) yoki tuya va otlarda, balki samolyot va vertolyotlar orqali ham amalga
oshirish lozim. Zero u yuqorimasofadan turib katta va tekis maydonni
vizual kuzatish imkoniyatini beradi. Orol dengizining shimoli-g‘arbiy
qismida joylashagan va kundan kunga kattalashib borayotgan Borsakelmas
oroli insonlarni atrof tabiiy muhitga salbiy ta’sirini aks ettiruvchi
ekoturistik ob’ektdir. CHunki unda nafaqat kengayib boryotgan quruqlik
yuzasi, balki sobiq SSSRning noekologik faoliyati ham namoyon bo‘ladi. Unda
Qozog‘iston Respublikasi Borsakelmas qo‘riqxonasi tashkil qilingan.