Гeoгрaфия

Сол үшін Өзбекстан тарихында алғаш рет мемлекетiміз аумағында 
АEС құрылмақшы.
АЭС негізінен электр немесе жылу энергиясын өндіруге 
көзделген, ядро реакторы және басқа қажетті тұтас құрылғыларды өз 
ішіне алған ірі кешен. Басқа жылу электр станцияларынан айрықша түрде, 
АЭС-терде электр қуатын алуда белсенді радиоактивті элемент – уран 
атомдарынан пайдаланылады. 1 кг уран (шартты уран жанармайы) 2,5 мың 
тонна көмір жанғанда беретін мөлшерде жылулық береді. Халықаралық атом 
33,9
18,3
60,1
1980
1970
2017
32-сурет. 
Электр энергия өндірудің өсуі (млрд kW·h).
http://eduportal.uz

---

44
энергиясы агенттігінің мәліметтерiне сәйкес, қазір дүниенің 31 мемлекетiнде 
АЭС-тер жұмыс істейді.
Сол үшін Өзбекстанда тыныштық мақсаттарда пайдалану үшін 
атом энергетикасын құруға кірісілді. Ресейдің «Росатом» мемлекеттік 
корпорациясымен ынтымақтастықта атом электр станциясын құру бойынша 
келісімге қол жеткізілді. Аталмыш кешен 2 энергоблоктан тұрады, әрбірінің 
қуаты 1 мың 200 мегаватт болады. Атом электр станциясы үшін дүниедегі ең 
қауіпсіз және заманауи энергоблок таңдап алынған. Оны 2028 жылға дейін 
жұмысқа түсіру жоспарланған. 
Атом электр станциясының құрылуы нәтижесінде жылына 3,7 
миллиард куб метр табиғи газ үнемделеді. Бұл дерек қайта өңделіп, 
жоғары қосылған құнды мұнай-химия өнімдері өндіріледі. 
Атом энергиясы экологиялық таза. Мұндай станциялар зиянды иіс газын 
шығармайды. Нәтижеде табиғи газды жағудан пайда болатын және қоршаған 
ортаға таралатын иіс газының көлемі жылына 3 миллион тоннаға азаяды.
Энергияның жаңа қорларын табу және игеру бойынша ғылыми зерттеулер 
жүргiзiлуде. Міне, сондай зеррттеулердің нәтижесінде Ташкент облысының 
Паркент ауданында