Гeoгрaфия

Электр энергиясын өндірудің заманауи жолдары.
Дүниенің түрлі 
мемлекеттерінде географиялық орны мен табиғи жағдайынан келіп шығып 
электр энергияны дәстүрлі әдістермен бірқатарда дәстүрлі болмаған жолдар 
арқылы пайда ету де күшейіп баруда. Соның ішінде, атом электростанциялары 
(АЭС), жел энергиясы, күн энергиясы, теңіз суының қалқуынан алынатын 
энергиялар солардың қатарынан. 
31-сурет. 
Шыршық-Бозсу гидроэнергетика каскады.
1–Шарбақ 11–Салар
2–Қожакент 12–Бөражар
3–Газалкент 13–Бозсу
4–Табақсай 14–Ақтөбе
5–Логинов 15–1-Төменгі Бозсу
6–2-Аққабақ 16–2-Төменгі Бозсу
7–1-Аққабақ 17–3-Төменгі Бозсу
8–Қадыри 18–4-Төменгі Бозсу
9–Шайхантахур 19–5-Төменгі Бозсу
10–Қыбырай
Сандарда көрсетілген ГЭС-тердің аты
қуаты 100 мың кВ-тан 
үлкен ГЭС-тер
қуаты 10 мың кВ-тан аз 
болған ГЭС-тер
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
15
16
14
17
19
18
қуаты 10-100 мың кВ-тан 
төмен болған ГЭС-тер
http://eduportal.uz

---

43
Мемлекетімізде халық санының жыл сайын артып бара жатқандығы мен 
оған үйлесімді түрде электр энергияға да болған қажеттілік артып жатқандығы 
энергияны пайда етудің дәстүрлі болмаған жолдарынан да пайдалануды талап 
етуде. 
Мәліметтерге қарағанда, бүгінгі күнде Өзбекстанда электр энергиясына 
болған талап 69 миллиард кВ-сағатты құрайды. Жоғарыда электр энергиясының 
негізгі бөлігін жылу электростанцияларында пайда болып жатқандығы 
айтылды. Мұның үшін жылына 16,5 миллиард куб метр табиғи газ, 86 мың 
тонна мазут және 2,3 миллион тонна көмір жұмсалуда (2018-ж).
Болашақта экономиканың өсуі, халық саны мен тұрмыс дәрежесінің 
артуынан электр энергиясына болған талап одан әрі артуы күтілуде.
Өзбекстан Республикасы Президенті Шавкат Мирзиёев электр энергияны 
өндіру туралы айтып: «Бұл салада тек табиғи газ және көмірден пайдалануды 
жалғастырсақ, олардың бар қоры белгілі уақыттан кейін таусылып қалуы 
мүмкін. Бұл болашақ ұрпақ алдында кешіріп болмайтын қате және қылмыс 
болады», деген пікірлерді білдірді.