Гeoгрaфия

Коммуналдық шаруашылықтың машина жасау
тармағында Самарқант 
лифт жасау зауыты жұмыс істеуде. Зауытта жолаушы және жүк лифттерi, 
ағаш өңдейтiн станоктар шығарылады. 
Машина жасау кәсiпорындарының болашағы мен аумақтық орналасуын 
адам факторы белгiлейдi. Қыстақ халқын жұмыспен қамтамасыз ету 
мақсатында машина бөлшектерін жасауға маманданған шағын кәсiпорындар 
қыстақтарда құрылуда.
43-сурет. 
Тұрмыстық техника 
кәсіпорнында.
http://eduportal.uz

---

58
Өткен ғасырдың орта кездерiне дейiн Өзбекстан машина жасау өнеркәсібi 
тек қана ауыл шаруашылығы машиналарын жасап шығарған және оларды 
жөндейтiн, мақтаны қайта өңдейтiн кәсiпорындарға машина мен жабдықтарды 
жеткізіп берген еді. Ал қазір машина жасау кешенінің жартысы ғана 
агроөндiрiстiк кешенімен байланысты.
Кейінгі дәуірлерде Өзбекстан машина жасау өнеркәсібiнде дәстүрлi 
тармақтарды дамытумен бiрге аз металл және көп еңбекті талап ететiн 
тармақтар жедел дамыды. Нәтижеде көп тармақты машина жасау өнеркәсiбi 
қалыптасты.
Автомобиль жасап шығару Өзбекстанда тәуелсіздіктен кейін қалыптасты. 
1992 жылы Өзбекстан Республикасы Оңтүстік Кореяның 
«DAEWOO» 
компаниясымен ынтымақтастықта Әндiжан облысының Асака қаласында 
мақта таситын тіркемелер зауыты негізінде жеңіл автомобильдер шығаратын 
«Uz-Daewoo Avto»
(бүгінгі күнде «GM Uzbekistan») автомобиль зауыты құрыла 
бастады. 1996 жылы алғашқы 
«Damas», «Tico», «Nexia»
маркалы жеңіл 
автомобильдер зауыт конвейерінен шыға бастады. Бұл жас және болашағы бар 
сала мұнай-химия, электроника сияқты басқа ұлттық экономиканың жоғары 
технологиялық салаларының өзіне тән локомотиві болды. 
Кореялық, италиялық, голландиялық және америкалық әріптестерімен бiрге 
жұмыс iстеп, компания әрдайым республикада өндiрiлетiн жинақтау бөлігінің 
үлесiн арттырып келуде. Бастапқы жылдары автомобиль бөлшектерінің 
20 %-ды Өзбекстанда дайындалған болса, 5 жыл өткеннен кейін бұл көрсеткіш 
60 %-ды. Бүгiнгi таңда бұл көрсеткіш 85 пайызды құрап, автомобиль жасау 
кәсiпорындарының мемлекет шеңберiндегi 
кооперациясы 
жоғары дәрежеге 
көтерiлдi. Бүгінгі күнде республиканың 250-ден астам кәсiпорындары өз 
өнiмдерiн Асака қаласындағы автозауыт конвейерiне жеткізіп беруде (44-сурет).