Гeoгрaфия

Жүк 
машиналары 
және арнайы 
техника жасап 
шығарады
ӨЗБЕКСТАН АВТОМОБИЛЬ ЗАУЫТТАРЫ
БҮГІНГІ КҮНДЕ ӨЗБЕКСТАН АВТОМОБИЛЬ ӨНЕРКӘСІБІ 
ӨНДІРЕТІН КӘСІПОРЫНДАР САНЫ -ГЕ ЖЕТІ
Асака 
автомобиль 
зауыты
жасап шығарады
жасап шығарады
Хорезм
автомобиль 
зауыты
Ташкент 
двигательдер 
зауыты
двигательдерді 
жасап шығарады
Самарқант 
автомобиль 
зауыты
Автобустар, жүк 
машиналары және 
арнаулы техника 
жасап шығарады
Самарқант 
автомобиль 
зауыты
http://eduportal.uz

---

62
11-сабақ тақырыбынан ағашты қайта өңдеу өнеркәсібінің жалпы 
өнеркәсіп өніміндегі салмағын анықта.
Орман өнеркәсiбi ағаш даярлау және ағашты қайта өңдеу 
тармақтарына бөлiнедi. Ағашты қайта өңдеу қолөнершiлiктiң түрi 
ретiнде ертеден белгілі. Қолөнершiлер ағашты өңдеп, одан арба, ер-
тоқым, шарбақ-қоршаулар, сандық, есiк, бесiк, терезе секiлдiлердi 
жасаған, үйлерді құрған. Ағаш өндіру жылдар барысында жетiлдiрiлiп, 
одан жаңа-жаңа өнеркәсіп тармақтары пайда болды (47-сурет). 
Әсiресе, ағашты химиялық қайта өңдеуде ағаш өндірісінде түбегейлі 
(төңкерiстiк) өзгерiс жасалды.
Мемлекеттiң ағаш-тақта шикiзатына болған жылдық талабы 10 млн. 
текше метрден асуда. Бiрақ ағаш шикiзаты болатын табиғи ормандар 
бiзде қатаң шектелген. Сондықтан әр жылы миллиондап көшеттер 
отырғызылады, «көгалдандыру айы» өткiзiледi. Ормандарда жарату 
және ағаш байлықтарынан тиiмдi пайдаланумен арнаулы орман 
шаруашылықтары шұғылданады. Республикамызда 100-ге жуық орман 
шаруашылығы кәсіпорындары, қорықтар және ұлттық бақтар бар.
Орман өнеркәсiбi өнiмдерiнен машина жасау, химия өнеркәсiбi, 
жеңiл өнеркәсiп, көлiк және құрылыста пайдаланылады. Сонымен 
қатар орман өнеркәсiбi де басқа тармақтардан лактар, бояулар (мебель 
жасау үшiн), сода, натрий, ағартушы химикаттар (қағаз дайындау 
үшiн), автокөліктер, тракторлар, станоктар (ағаш әзірлеу және өңдеу 
үшiн) алады. Басқаша айтқанда, орман өнеркәсiбi мен басқа тармақтар 
арасында кең тармақтараралық байланыстар бар.
Тәуелсiздiк жылдарында Ташкент пен Асакада