Гeoгрaфия

кооперативтену 
байланыстарын орнатады. 
Кооперативтену (ынтымақтастық)
— дайын өнiмді 
даярлауда бiрнеше кәсiпорын қатысатын өндiрiс түрі.
Мамандану және кооперативтену әлеуметтiк еңбек өнiмдiлiгiн 
арттырады. Fылым мен техниканың жаңалықтарын өндiрiске 
енгiзу үшiн ғылыми өндiрiстiк бiрлестiктер құрылады. Мұнда 
машиналар мен материалдардың жаңа түрлерiн жасайтын ғылыми 
зерттеу институттары мен оларды шығаратын кәсіпорындар өзара 
бiрiгедi. Сонымен бiрге түрлi тармақтардың арасында өндiрiстiк 
байланыстарының күшеюі пайда болады. Өндіріс үдерісі өзара 
байланысқан тармақтардан тармақтараралық кешендер қалыптасады.
Кешен
– өндiрiстi ұйымдастырудың экономикалық тиімдiлiкке 
бағытталған маңызды түрі.
Кешенде қай тармақ маңызды, жетекші болса, тармақтараралық 
кешен сол атпен аталады. Қазірде Өзбекстанның ұлттық эко-
номикасында бiрнеше тармақтараралық кешендер қалыптасқан. 
Кейiнгi тақырыптарда оларды бірме-бір қарастырамыз.
1.
Өндiрiстiң iрiленуi деп ненi айтады?
2.
Өндiрiстiң мамандануы мен кооперативтенуi дегенде ненi түсiнесiң? 
Маманданған кәсiпорындар қандай артықшылықтарға ие?
3.
Тәуелсiздiктен кейiнгi дәуірде орташа және шағын кәсiпорындардың 
құрылуына мән берілгенінің себебi неде?
?
http://eduportal.uz

---

33
Бұл кешенге жанармай (жанармайды қазып алу және оны өңдеу) 
және электр энергетика өнеркәсіптерi енедi (21-сурет). Электр 
энергияны өндiру және одан пайдалану мемлекет экономикасын 
нығайтудың маңызды алғышарты болып саналады. Fалымдар күн, 
жел, геотермал энергиясы секiлдi сарқылмайтын энергия көздерінен 
кең көлемде пайдалану жолдарын iздеуде. 
21-сурет.
Жанармай-энергетика кешенінің құрамы.