Geo iqtisod 9-uzb-5-2013. indd

shimoli
-
sharqiy hindistondir.
Rayonning tashkil topishida deyarli bir yarim asr 
mobaynida britaniya hindistonining siyosiy markazi bo‘lib kelgan kolkataning 
roli kattadir. Hozirgi vaqtda u mamlakatning ikkinchi yirik sanoat va port 
shahridir. Shu bilan birga, bu rayon mamlakatning eng yirik yoqilg‘i-energetika, 
metallurgiya, mashinasozlik, yengil va oziq-ovqat sanoatlari rayoni hamdir. 
Unda eng ko‘p sholi, jut, choy yetishtiriladi. Ayniqsa, jahondagi eng sifatli choy 
yetishtiruvchi Darjiling vodiylarining nomi olamga mashhur.
Iqtisodiy ahamiyatiga ko‘ra mamlakatning ikkinchi rayoni 
G‘arbiy 
hindistondir.
Uning markazi 
mumbay shahri
jahonning eng yirik madaniy va 
sanoat markazlaridan biri.
Hindiston iqtisodiyotining uchinchi rayoni 
shimoliy va markaziy hin-
di s tondir.
Eng yirik hudud va eng ko‘p sonli aholiga ega bo‘lgan bu rayon-
ning tashkiliy markazi Dehlidir. Jahonning eng qadimiy shaharlaridan 
bo‘lgan Dehli, Agra, Jaypur kabi shaharlari hind-musulmon arxitektura 
yodgorliklariga juda boydir.
Janubiy hindiston 
mamlakatning o‘ziga xos ishlab chiqarish ixtisosiga 
ega bo‘lgan 4-rayonidir. Tashkiliy markazi Chennay shahridir. Bu rayon 
iqtisodiyotining asosini qishloq xo‘jaligi tashkil qiladi. U, asosan, yeryon-
g‘oq, kokos yong‘og‘i, kauchuksimonlar, kofe, xushbo‘y va shifobaxsh dorivor 
mahsulotlarni hamda paxta, don yetishtirishga ixtisoslashgan. Chennay, 
Haydarobod, Vishakxapatnam kabi shaharlarda keyingi davrlarda mashinasozlik, 
metallurgiya, neft-kimyo kabi sanoat tarmoqlari an’anaviy yengil va oziq-ovqat 
sanoatlari bilan hamohang rivojlanmoqda.
Amaliy ish
1. Hindiston xo‘jaligining rivojlanishi va joylanishiga xos xususiyatlarni aniqlab, 
daftaringizga yozib qo‘ying.
2. Yozuvsiz xaritaga Hindistonning millioner shaharlarini tushirib, ularni mamlakat 
iqtisodiyotidagi o‘rnini baholab bering.

---

160