Genomika asoslari

COVID-19, SARS-CoV-2 genom tahlili.
COVID-19 virus genomini o’rganish o’tgan yilning dekabr oyida boshlangan, va birinchi xitoylik olimlar koronavirus genomini aniqlashdi. Patogen genomini aniqlash virus mohiyatini tushunishda muhim hisoblanadi va virusga qarshi vaktsina yaratishda katta ahamiyatga ega bo’ldi. Koronavirusni tadqiqot qilish biologiya sohasining asosiy ob’ektlardan biri hisoblanadi. Uning batafsil genom xaritalari ishlab chiqilgan, olimlar har bir nukleotid qanday ishlashini aniqlashga urinmoqdalar.
Koronavirus - ma’lum bir bitta kasallik qo’zg’atuvchisi bo’lib qolmasdan, balki bir nechta o’nlab vakillarni o’z ichiga olgan keng viruslar oilasi. U o’tgan asrning 30-yillarida topilgan. Koronaviruslar odamlarda va hayvonlarda xavfli kasalliklarni keltirib chiqaradi. 2000-yillarning boshlarida virus SARS epidemiyasini keltirib chiqardi va keyinchalik Yaqin Sharqdagi nafas olish sindromi kasalligining kelib chiqishiga sabab bo’ldi.
Hozirgi kunda epidemiyaning keng tarqalishiga sabab SARS-CoV-2 virusi hisoblanadi. Koronavirus genomi qismlari 2019 yil dekabrida bemorlarning tahlillarida topilgan. 2020 yil 10 yanvarga qadar Xitoy olimlari patogen genomini ochib berdi va natijalarini e’lon qildi. Bugungi kunda, olimlar SARS-CoV-2 koronavirusi genomi tabiiy kelib chiqishi va biotexnologik manipulyatsiya natijasi emasligini isbotlaganlar. Tabiiy mutatsiya natijasida hayvon virusi odamlar uchun xavfli bo’lib qoldi. Rossiyalik olimlar 2020 yil 19 martda koronavirus genomini ochishga muvaffaq bo’lishdi.
SARS-CoV-2 genomi.
SARS-CoV-2 virus zarrachasi oqsil- lipidli tashqi qavatdan iborat bo’lib, ulardan xarakterli shakldagi o’smalar tarqalgan. Ularning mavjudligi tufayli ushbu guruh viruslariga nom berilgan. SARS-CoV-2 kichik bolib, uning o’lchami 200 nanometrdan oshmaydi.