Genomika asoslari

Baltimor 6-guruhi viruslari (bir zanjirli (+) RNK).
Bu guruh viruslari o`zining replikativ siklida teskari transkripsiya bosqichiga va oraliq mahsulot sifatida DNK ga ega bo`lgan retroviridal oilasiga kiradi. Bu oila vakillari faqatgina umurtqalilarni ingitsirlash xususiyatiga ega. Bu sinfning asosiy vakili inson immunotanqislik birinchi OIV bir xil vakillari o`sma kasalliklarining keltirib chiqaradi. Onkogen viruslari Raus sarnomasi virusi qushlarda sichqon sut bezining o`sma kasalligini keltirib chiqaradi. Onkogen viruslar Raus sarnomasi virusini sichqonlarda meykoz virusi moloni virusi maymunlar meykozi virusi Insonlarda T-mimgositor virusi va hokazolar kiradi.
Retroviruslar virion tarkibiga 5-8 xil polimerintidlari kiradi.
Kapsida ichida teskari transkriptazaning bir nechta o`nta molekulasi kiradi. t-RNK molekulalari va genomning ikkita bir-biriga o`xshash bir zanjirli RNK molekulalari diploid virus genomining noyob hodisasi kiradi.
Infeksiya jarayonida retroviruslarning RNK genomida teskari transkriptaza fermenti yordamida ikki zanjirli halqali DNK nusxa sintezlanadi.
Baltimor 7-guruhining viruslar ikki zanjirli DNK bu guruh viruslari replekativ shaklda teskari transkripsiya bosqichi va oraliq mahsulot shaklida RNK ga ega bo`ladi. Ular retroviruslar bo`lib ularga inson B-gepatiti surgi gepatit virusi yer olmaxon, yumronqoziqlar pekin g`ozlari gepatit va gulkaram mozaikasi guruh viruslari kiradi. Virionlar DNK si va polimerasi xo`jayin hujayrasiga migratsiyasini amalga oshiradi. (+) RNK molekulalarini hosil qilish orqali trannskriptsiyalanadi.
Teskari transkriptaza ta’sirida avval (-) DNK zanjiri, uning asosida ferment (+) zanjirni sintezlaydi. Virus DNK si hujayra integratsiyasini amalga oshirish mumkin. Lekin bunga hojat bo`lmaydi.
Agar bunga hojat tug`ilsa virus DNK si bo`laklarga parchalanadi va ular viruslar DNK yoki RNK molekulalarining nukleotidlar qatoridagi kodlangan genetik ma’lumotning ishga tushishi quyidagi xususiyatlarga ega.

1. 
   Segmentlashmagan bir komplementli va segmentlashgan fragmentli genomlar transkripsiyasi mexazmlari farq qiladi. Bu komplemetli genomlar uchun transkripsiyada politsistronli I-RNK da joylashgan bo`lib ularning translyatsiyasi funksional xususiyatlarga ega bo`lmagan protionlar hosil bo`lishiga olib keladi. Hujayradagi maxsus va viruslarning protezalari yordamida poliprotionlar poleitinlar funksional faol oqsillarga parchalanadi. Segmentlashgan genomlar transkripsiyasida monotsistronli i-RNK xosil bo`ladi va turli xil miqdordan har xil oqsil hosil bo`lishini ta’minlaydi.
   
2. 
   Virusli genom va xo`jayin hujayrasi o`rtasida garmonik munosabatlarni o`rnatish uchun virus RNK si hujayra tomonidan informatsion signallarga ega bo`ladi. Bularga ribosomalar bilan bog`lanadigan saytlar kiradi. Poliadiminlanish saytlari DNK tutuvchi viruslarning replikatsiyasining (origin) qismi bog`lanadigan qismlari mansub bo`lib ular hujayraning DNK polimerasini virus genomini replikatsiyasini stimullash xususiyatiga ega bo`ladi.
   
3. 
   Oddiy viruslar uchun hujayra omillariga bog`liqligi aniqlangan ushbu genom replikatsiyasi uchun muhim hisoblanadi. Murakkab viruslar DNK sintezida ko`p xil oqsillarni kodlaydi. Hujayra omiliga bog`liq bo`lmaydi.