Gazlarning solishtirma issiqlik sig`imlari nisbatini Klemon –dezorma usuli bilan aniqlash. Ishning maqsadi

Puasson 
koeffitsiyenti 
yoki 
adiabata 
ko’rsatkichi
deb 
ataladi.
i
i
c
с
С
С
V
P
р
V
2
0





(6) Adiabatik jarayon uchun o’rinli bo’lgan tenglama 
Puasson
tenglamasi deyilib, u quyidagicha yoziladi:
const
PV


O’lchash usuli va qurilmasi. 

---

Aim.uz 
 
Gaz hajmining adiabatik kengayishidan foydalanib, γ ni aniqlash mumkin.Bunda bizga 12 –20 
litrli katta shisha A idish va unga biriktirilgan B suvli manometer hamda 
C 
va 
D 
jumraklar kerak 
bo’ladi. (rasmda keltirgan).
1.
Manometrga rangli suv quyilgan. 
C
jumrak yopiq 
xolda 
D
jumrakni ochib, 
A 
idishga manometrdagi 
suyuqlik ustunlarining farqi 20-25sm bo`lganga qadar 
K
nasos bilan havo damlanadi. So`ngra 
D
jumrak yopib 
qo`yiladi. Bunda damlangan havoning zichlanishi 
natijasida 
A 
idishdagi havoning temperaturasi va
bosimi 
p
1
=p
0
+h
1, 
hajmi V
1
teng bo’ladi. Natijada bosim
ortishi natijasida manometrning chap tarmog`ida 
suyuqlik ko`tariladi.Bu yerda p
0 
–atmosfera bosimi, h
1
-
suv manometri bilan o’lchanadigan qo’shimcha bosim. 
2.
Ballondagi 
havo 
harorati 
atrofadagiga 
tenglashgandan keyin,C jumrak ochilib,havo tashqariga 
chiqariladi va ballondagi bosim atmosfera bosimigacha 
kamaytiriladi. Ballondagi havo tashqariga tez 
chiqarilgani uchun issiqlik almashish kuzatilmaydi deb, ballondagi havo adiabatik kengayib 
atmosfera bosimi kuchiga qarshi ish bajaradi. Natijada ballondagi harorat kamayadi.