Gazlar molekulyar kinetik nazariyasi doir masalalar yechish

Temperatura.Temperaturaning absolyut shkalasi.

• 
  Temperatura-makraskopik sistemaning issiqlik muvozanati va issiqli almashinishi yo’nalishini haraktelovchi kattalikdir.
  
• 
  Issiqlik (termodinamik) muvozanatdagi jismlar temperaturasi bir xil bo’ladi.
  
• 
  Issiqli (termodinamik) muvozanatida turgan gaz molekulalarining o’rtacha kinetic energiylar teng bo’ladi.
  
• 
  Temperatura-modda molekulalarining o’rtacha kinetic energiyasi o’lchovi.
  
• 
  Temperaturani o’lchash uchun mo’ljallangan asbob termometr deyiladi.
  
• 
  Absolyut nol shunday tempeturaki,bunda molekulalarning ilgarlanma harakati tamomila to’xtaydi.Ammo molekulalar harakatining boshqa turlari (aylanma va tebtanma haraktlar) T=o da ham sodir bo’laveradi.
  
• 
  Temperaturaning o’lchov birligi sifatida (gradus Selsiy) va (Kelvin) olingan.Selsiy shkalasi sifatida normal atmosfera bosimidagi suvning qattiq holatga o’tish temperaturasi. sifatida suvning gaz holatiga o’tish temperaturasi olingan.Kelvin shkalasida sifatida,modda molekulalarining ilgarlanma hakati to’xtaydigon temperature olingan.
  
• 
  Temperaturaning Kelvin va Selsiy shkalalari orasidagi bog’liqlik:
  

• 
  Temperaturani toppish formulalari:
  

• 
  Aralashma temperaturasi:
  
• 
  Moddani elektr choynakda isitish:
  

Masalalar yechish namunalari.
1.Massasi 3 g bo’lgan suv tomchisida nechta elektron bor?

Berilgan:
m=0.003 kg

Topish kerak:
N_e=?

Eng avvalo m=0.003 kg suvda : dan foydalanib nechta molekula borligini topamiz. ta molekula bor ekan.
Suvning hosil bo’lishi :
bundan ko’rinadiki:suvning bitta atomida 10 elektron bor ekan. ta atomda esa ta elektron mavjud bo’ladi.
Javob: ta electron bor.
2. Azot molekulasining temperaturadagi o’rtacha kvadratik tezligi necha m/s? Azotning molyar massasi 28 g/mol.

Berilgan: T=t+273 =7 +273 =280K Topish kerak: ?

Yechish: Molekulyar-kinetik nazariyaning asosiy formulasi:
Bundan molekulalarning o’rtacha kvadratik tezligini topsak: (1)
Mendeleyev –Klapeyron tenglamasi ( ) va molekulalar konsentratsiyasi ( ) formulalarini hisobga olib, yuqoridagi (1) ifoda qaytsak: (2) Bu yerda molekulalar soni bo’lib, u modda massasi ning 1ta molekula massasi ga nisbatiga teng: . Bu xulosani (2) ifodaga qo’ysak, yakuniy formula hosil bo’ladi.
Berilganlarni shu formulaga qo’yib, hisoblaymiz:

3. Qanday temperaturada (K) kislorod molekulasining o’rtacha kvadratik tezligi 600 m/s ga erishadi?

Berilgan: Topish kerak: ?

Yechish: Gaz molekulalarining o’rtacha kvadratik tezligining formulasi: dan foydalanamiz. Ushbu ifodadan ni aniqlasak: hosil bo’ladi.
Berilganlarni shu formulaga qo’yib, hisoblash ishlarini bajaramiz:

4. Temperaturasi va bosimi bo’lgan kislorod gazining zichligini hisoblang

Berilgan




Formula

Yechish :Formuladan formulani hosil qilib oladigan bo’lsak o’z-o’zidan zichlikni beradi .

5. Hajmi 8,3 l bo’lgan idishda 140 gr molekulyar azot 3,5 MPa bosim ostida bo'lsa, uning temperaturasi (K) nimaga teng?


Berilgan:





T/k:

Bu masalani ham yechishda biz Mendeleyev – Klapeyron tenglamasidan foydalanamiz.

Bu ifodadan temperaturani topib olamiz:


Bundan