Gazlar molekulyar kinetik nazariyasi doir masalalar yechish

Gazlar molekulyar kinetik nazariyasi doir masalalar yechish.
Ideal gazlar Mendeleyev — Klapeyron holat tenglamasiga buysunadi:
pV = RT
bunda r — gazning bosimi, V — uning hajmi, T — absolyut temperatura, m — gazning massasi, — bir molь gazning massasi, R = 8 ,31441 J/(molь K)— gaz doimiysi, =m/ — nisbat mollar sonini beradi.
Dalьton qonuniga ko`ra gaz aralashmasining bosimi ularning portsial bosimlari yig`indisiga, ya’ni har bir gaz alohida olinganida mavjud temperaturada bir o`zi butun hajmni to`ldirgandagi bosimlar yirindisiga tent buladi.
Gazlar kinetik nazariyasining asosiy tenglamasi quyidagi ko`rinishga ega:
P= = n ,
Bunda p — hajm birligidagi molekulalarning soni, W<sub>Q</sub>— bitta molekula ilgarilama harakatining o`rtacha kinetik energiyasi, m ₀ — molekulaning massasi va — molekulaning o`rtacha kvadratik tezligi,
Bu kattaliklarni quyidagi formulalardan aniqlash mumkin.
X,ajm birligidagi molekulalarning soni
n=
bunda k =R/N <sub>0</sub>=1,380662 ·10 <sup>-23</sup> J/K - Bolьtsman doimiysi, N <sub>A</sub> =6,022045 10 <sup>23</sup> molь - Avogadro soni.
Molekulalarning ilgarilama harakatining o`rtacha kinetik energiyasi:
W₀ =
Molekulalarning o`rtacha kvadratik tezligi:
<sub>= ,</sub>
shu bilan birga
m= / N <sub>A .</sub>
Molekulalarning issiqlik harakat energiyasi (gazning ichki energiyasi)
W=
bunda i — molekulaning erkinlik darajasi.
C molyar va s solishtirma issik,lik sig`g`imlari o`zaro quydagicha bog`langan:
S= c
O`zgarmas hajmdagi gazning molyar issiqlik sig`imi

o`zgarmas bosimdagi
C<sub>V</sub> =C<sub>p</sub>+R
Bundan ko`rinadiki, S molyar issiqlik sig`imi gaz molekulalari erkinlik darajasining soni i bilan to`liq. aniqlanadi :
bir atomli gazlar uchun (i = 3 )
Cv = 12,5 J/(molь · K ), S_r=20,8 J/(molь · K ),
Ikki atomli gazlar uchun (i = 5)
Cv = 20,8 J/(molь · K ), S_r= 29,1 J/(molь· K ),

Ko`p atomli gazlar uchun (i = 6) bo`lib,

Cv = 24,9 J/(molь· K ), S_r= 33,2 J/(molь· K ),
Molekulalarning tezliklar bo`yicha taqsimot qonuni (Maksvell qonuni), nisbiy tezliklari u dan u+ u gacha bo`lgan intervalda yotgan molekulalar soni N ni topishga imkon beradi:

bu yerda u=v/v₀ nisbiy tezlik bo`lib, - berilgan tezlik va v <sub>eg`h =</sub> eng katta ehtimolli tezlik, u nisbiy tezliklarning intervali u tezlikga nisbatan juda kichik bo`lgan nibat tezliklarini interval kattalig.
Molekulalarning tezliklar bo`yicha taqsimot qonuniga doir masalalar yechishda lar uchun i ning har xil qiymatlari berilgan 10-jadvaldan foydalanish qulay.