Mavzu. Elektr-kimyoviyva termokimyoviy gaz analizatorlari

---

41-42--MAVZU.ELEKTR-KIMYOVIYVA TERMOKIMYOVIY GAZ 
ANALIZATORLARI. 
Reja 
1.
Elektr-kimyoviy gaz analizatorlari.
 
2.
Termokimyoviy gaz analizatorlari. 
Elektr-kimyoviy usullardan gazlarni va bug‘larni uzluksiz tarzda avtomatik 
tahlil qilishda foydalaniladi. Ayniqsa bu usullar havodagi mavjud zaharli 
gazlarning mikrokonsentratsiyasini, toza gazlar ishlab chiqarishda ifloslantiruvchi 
gazlar 
konsentratsiyasini, 
shuningdek, 
suyuqliklarda 
erigan 
gazlar 
konsentratsiyasini aniqlash uchun keng qo‘llaniladi. 
Elektr-kimyoviy 
gaz 
analizatorlarida 
biror 
komponentning 
konsentratsiyasi aniqlanayotgan komponent bilan reaksiyaga kirishgan gaz 
aralashmasining elektr-kimyoviy xossalarining o‘zarishiga qarab aniqlanadi. 
Quyida eng ko‘p tarqalgan asboblar ko‘rib chiqiladi. 
2. Termokimyoviy gaz analizatorlari 
 Bu gaz analizatorlarining ishlashi 
kislorodning boshqa gazlar bilan 
katalizatorlar ishtirokida o‘tadigan reaksiyasining issiqlik samarasini o‘lchashga 
asoslangan. Mazkur asboblarning ikki guruhi keng tarqalgan. 
Asboblarning birinchi guruhida yonish katalitik aktiv bo‘lgan platina tolada 
sodir bo‘ladi, bu tola ayni bir vaqtda sezgir element — o‘lchash ko‘prigining 
yelkasi hisoblanadi. Bu guruhdagi asboblarda tahlil qilish aniqlanadigan 
komponent yonganida haroratning ortishini o‘lchashga asoslangan. 
Ikkinchi guruh asboblarda oksidlanish 
reaksiyasi katalizator qatlamida sodir bo‘ladi, 
reaksiyaning issiqlik samarai esa qarshilik 
termometri 
yoki 
shu 
katalizatorda 
joylashtirilgan 
termobatareya 
bilan 
o‘lchanadi. 
Birinchi guruh termokimyoviy gaz 
analizatorlarining prinsipial sxemasi 41.1-
rasmda keltirilgan. Gaz analizatorining 
o‘lchash 
sxemasi 
o‘zgarmas 
yoki 
o‘zgaruvchan 
tokda 
ishlaydigan 
muvozanatlashmagan ko‘prikdan iborat. Ish 
41.1– rasm.