Garmonlar va psixika
Reja:
Kirish
Oshqozon osti bezi
Oshqozon osti bezi gormonlari
Buyrak usti bezi
Buyrak usti bezlarining po’stlog’i
Buyrak usti bezlari po’stlog’ining gormonlari
Adrenalinning fiziologik ahamiyati
Jinsiy bezlar faoliyatining boshqarilishi
Psixika materiya evolyusiyasining natijasi sifatida.
Psixikaning taraqqiyot muammosi.
Xulosa
Foudalanilgan adabiyotlar
Kirish
Organizmda funksiyalarni boshqarilishi, o’sish, rivojlanish va xulq – atvor reaksiyalarini amalga oshirishda nerv boshqaruvi bilan birgalikda gumoral boshqaruvning ham ahamiyati katta. Biologik faol moddalarni – gormonlar deb ataladi. Ularini ishlab chiqaruvchi organlar esa endokrin bezlar, yoki ichki sekretsiya bezlari deb ataladi. Ularning shunday atalganiga sabab shuki, tashqi sekretsiya bezlariga qarama-qarshi o’laroq chiqarish yo’llari bo’lmaydi va o’zi hosil qiladigan moddalarni to’g’ridan-to’g’ri qonga quyadi. Gormonlar kontsentratsiyasini me’yoridan ortib ketishi yoki kamayib ketishi albatta funksiyani izdan chiqarib, qandaydir kasalliklarni kelib chiqishiga sabab bo’ladi. Organlar, to’qimalar va hujayralarning o’zaro gumoral bog’lanishida ularning ba’zilari alohida muhim rol o’ynaydi, chunki ular modda almashinuviga, organ va to’qimalarning funksiyasiga spetsifik ta’sir etuvchi moddalarni ishlab chiqaradi. Gormonlarning bir necha spetsifik xossasi bor.
Kishi psixikasining paydo bulishi va rivojlanishi eng murakkab muammolardan biri bulib, tabiat qonunlarining moxiyatini tushunib еtishga xarakat kiladigan tadkikotchilarni bu muammo xama vakt kiziktirib kеlgan. Matеrialistik yunalishdagi olimlar psixikaning paydo bulishini matеriyaning uzok davom etgan rivojlanishining natijasi dеb ixoxlashadi. Ular matеriyaning tabiatini tadkik kilisharkan, xarakat matеriyaning xayot kеchirish usuli, uning tarkiban uziga xos ajralmas xsusiyati ekanligi uchun xam matеriya xarakatining tеrli xil shakllarini urganadilar. Xarakatsiz, xamisha mutlaqo xarakatsizlikdagi matеriya umuman bulmaydi. Odamdagi butun matеriya jami noorganikva organiktabiat xarakatlanish, uzgarish va rivojlanish xolatida buladi.
Jonsiz tabiatda xarakat jism va moddalarning mеxaniq, fizikaviy yoki ximiyaviy ta'siri tarzida yuz bеrishi mumkin. Noorganiktabiatdagi xarakatning oddiy musollariga e'tibor kiling: dеngizdagi koya suvning ta'siriga muayyan karshilik kursatadi tulkinlar koyaga urulib qaytadi, lеkin koyaning uzi xam sеkin-asta еmirila boshlaydi; kuyosh nuri suv yuzasiga kеlib urulgach, sinib qaytadi;
Do'stlaringiz bilan baham: |