Gapning uyushiq bo‘laklari haqida ma’lumot Bir umumiy bo‘lakka tobe bog‘lanuvchi, bir XIL sintaktik vazifa bajaradigan, o‘zaro teng bog‘lovchilar va sanash ohangi yordamida bog‘langan

Uyushiq aniqlovchilar

Narsa-buyumlarning bir turdagi belgilarini (yo rang-tusini, yo maza-ta’mini, yo son-sanog‘ini) bildirgan birdan ortiq aniqlovchilar uyushliq aniqlovchilardir. Masalan, Bog‘imizda oq, qizil, pushti gullar ochildi.

Shuningdek, bir narsa-buyumning turli belgilarini bildirgan birdan ortiq sifatlovchilar ham uyushiq aniqlovchilar sanaladi. Masalan, Chaqaloq kichikina, dumaloq va oppoq qo‘llarini cho‘zib menga talpinar edi.

Uyushiq aniqlovchilar o‘zaro sanash ohangi bilan teng bog‘lanadi va aniqlanmishga baravar tobe bo‘ladi.

Qaratqich aniqlovchilar uyushib kelganida ulardagi -ning qo‘shimchasi ba’zan barcha bo‘laklarda saqlanadi, ba’zan esa oxirgi aniqlovchiga qo‘shiladi, u oldingilariga ham taalluqli bo‘ladi.

Masalan, To‘lqinning, Ozodaning, Shoiraning ukalari bog‘chada tarbiyalanadilar – To‘lqin, Ozoda va Shoiraning ukalari bog‘chada tarbiyalanadilar.

Namuna: 1. U to‘qayzorda sassiq alaflarning, qamishlarning, gulni payhon qiluvchi to‘ng‘izlarning ko‘pligidan ajablanmaydi. 2. Ikki kundan so‘ng uning xonasiga hali yigirmaga to‘lmagan qiz bilan yoshi ellikdan oshgan, odmi kiyingan, qotmadan kelgan ayol kirib keldi. Uning sho‘xligi, o‘yinqaroqligi bilinib turibdi. 3. Sochlari jingalak, rangi oq-sariqqa moyil, ko‘zlari o‘tkir boquvchi tabib yigit: «Nima gap? Qayeringiz og‘riyapti?» , - deb ham o‘tirmay, avval Zaynabning ikki kaftini ko‘rdi, tirnoqlarini ohista ezdi, so‘ng bilak tomirini ushlab, boshini quyi eggancha, nimanidir ziyraklik bilan tinglayotganday jim qoldi. 4. Maxdum bo‘ychan. olago‘sht, siyrakmo‘y, oqtan, istarasi issiq bir domla edi. (A.Qodiriy) 5. Tog‘ etaklaridan nafis gullarning, xushbo‘y giyohlarning hidlari anqiydi. (Oybek)