Терминология
Акцидентал (accidentis – тасодиф) – тасодифий.
Амилоид (amylum – крахмал) – асосий тузилмаси фибрилляр оқсилдан ташкил топган гликопротеид.
Бурса-тобеъ лимфоцитлар (bursa – сумка) –суяк кўмигида пайдо бўладиган лимфоцитлар (В-лимфоцитлар), гуморалҳужайравий реакциялариэффекторлари. Қушларда кузатилган ва махсус аъзосида – Фабрициуснинг сумкасида (бурса) ишлаб чиқарилади.
Гипоплазия –аъзо, тўқиманинг ўсмай қолиши.
Тимус-тобеъ лимфоцитлар (тимус –без) –тимус (санчиқсимон безда) пайдо бўладиган лимфоцитлар.
Тимиколимфатик ҳолат (status timicolimfaticus) – тимуснинг, талоқнинг ва лимфатугунларнинг гиперплазияси ва буйракости безларнинг атрофияси билан кечадиган туғма иммун танқислигининг эски номи.
Т-ҳужайра-супрессори (supression – пасайтириш) –блокатор лимфоцитлар.
Т-ҳужайра-киллерлар (killer – қотил) – лимфоцит-қотиллар.
Т-ҳужайра-хелперлар (help – ёрдам) – лимфоцит-ёрдамчилар.
Талабаларнинг мустақил иши мундарижаси
МАВЗУ: Неоплазия. канцерогенезнинг Молекуляр асослари. Ўсма ўсишининг биологияси: яхши ва ёмонсифатли ўсмалар. Канцероген агентлар ва уларнинг ҳужайралар билан таъсирланиши.ўсманинг организмга таъсири.
Терминология
Онкология (грекчадан oncos – ўсма) – ўсмаларни ўрганувчи фан.
Ўсма (бластома, грекчадан blastano – муртак ҳосил қиламан, неоплазма, тумор, янги ҳосила) – узоқ ўсувчи органоиднли ёки гистиоидли атипик морфологик, биологи ква биохимик сифатли, организмнинг умумий тузилишига кирмайдиган, лекин у билан яқин алоқада бўлувчи ҳосила.
Аденома (aden – без, oma – ўсма) – без эпителийсидан ўсадиган яхши ўсма.
Аденокарцинома (aden – без, carcinoma –эпителийдги хавфли ўсма) – призматик эпителийдан келиб чиқадиган безли саратон.
Базал-ҳужайрали саратон (базалиома)–эпидермиснинг базал ҳужайраларидан келиб чиқадиган маҳаллий ўсувчи ўсма.
Сут безларининг Педжет касаллиги–сут безининг сўрғич ва ареолалрнинг ёмон ўсмаси.
Гидраденома–тери безларининг секретор эпителийсидан келиб чиқадиган яхши ўсма.
Карциноид – ошқозон ва ичакнинг шиллиқ пардасидаги энтерохромаффин Кульчицкий ҳужайраларидан келиб чиқадиган ўсма.
Меланома –меланин ишлаб чиқарадиган тўқиманинг ёмон ўсмаси.
Невринома (neuron – нерв, inos – тола, оmа – ўсма)–леммоцитлар, нерв толаларининг шванн пўстлоғидан келиб чиқадиган яхши ўсма.
Невус – меланин ишлаб чиқарадиган тўқиманинг яхши ўсмаси.
Папиллома (papilla – сўрғич) – кўп қаватли ёки ўтувчи эпителийдан келиб чиқадиган сўрғичсимон ўсма.
Рак –эпителийнинг ёмон ўсмаси.
«Жойидаги саратон» (carcinoma in situ) – саратоннинг ноинвазив (инфильтрацияланмайдиган) ўсадиган, лекин яққол кўринадиган ҳужайрали атипизмли тури.
Ёрқин ҳужайрали саратон (гипернефроидли саратон) –буйракнинг энг кўп тарқалган ёмон ўсмаси.
Семинома (дисгерминома) – герминоген, ёмон, энг кўп тарқалган тухумдоннинг ўсмаси.
Сирингоаденома – тери безларининг яхши ўсмаси.
Текома – тухумдоннинг жинсий камарининг стромасидан келиб чиқадиган яхши ўсмаси.
Трихоэпителиома –эмбрионал элементлар ёки соч фолликулларидан келиб чиқадиган яхши ўсма.
Хорионэпителиома (хорионкарцинома)–аборт, найли ҳомила, деструкцияланадиган қопсимон ўсиб кириш натижасидаги трофобластнинг ёмон ўсмаси.
Ўсманинг экзофит ўсиши (ех – дан, phyton – ўсиш) –ўсманинг аъзо бўшлиғига ўсиши.
Ўсманинг экспансив ўсиши (expansus – кенгайиш, тарқалиш) –ўсманинг бир тарзда ўсиб бошқа атроф тўқима ва аъзоларни сиқиши.
Ўсманинг эндофит ўсиши (endon – ичкрига, phyton – ўсиш) –ўсманинг аъзонинг девори ичига ўсиши.
МАВЗУ:Вирусли инфекциялар (қизамиқ, тепки, герпес вирусли инфекцияси, цитомегаловирусли инфекция, вирусли В гепатити).
Do'stlaringiz bilan baham: |