G niyozov, M. Ahmedova pedagogika tarixidan seminar mashg

Mavzu bo‘yicha mustaqil ishlash uchun savollar:
1. Ahmad Yugnakiyga «adib» unvoni nima uchun berilganini izohlang?
2. "Hibat - ul -haqoyiq» asarining yozilish tarixi haqida nimalarni 
bilasiz?
3. Asarda qanday ma’naviy — axloqiy masalalar ilgari surilgan?
4. Yugnakiy talqinida saxovatli inson qanday bo‘lishi kerak?
5. Adibning sir saqlash haqidagi fikrini sharhlang.
Tavsiya etiladigan manbalar:
1. 
A.Zunnunov
va boshqalar. 0 ‘rta Osiyoda pedagogik fikr taraqqiyoti- 
dan lavhalar. — Т.: «Fan», 1996.
2. Ma’naviyat yulduzlari. M.Xayrullaev tahriri ostida. — Т.: A.Qodiriy 
nomidagi xalq merosi nashriyoti, 1999.
3.
K. Hoshimov, S. Ochil. 
0 ‘zbek pedagogikasi antalogiyasi. — Т.: 
«0 ‘qituvchi», 1995.
4. 
K.Hoshimov, S.Nishonova. 
Pedagogika tarixi. — Т.: Alisher Navoiy 
nomidagi Milliy kutubxona nashriyoti, 2005.
8-mavzu:
TEMURIYLAR DAVRIDA TA’LIM-TARBIYA VA
PEDAGOGIK FIKRLAR TARAQQIYOTI (AMIR TEMUR,
ULUG‘BEK, ZAHIRIDDIN MUHAMMAD BOBURLARNING
TA’LIMIY-AXLOQIY QARASHLARI)
Reja:
1. XIV-XVI asrlarda fan, madaniyat, m a’rifat, m aorif taraq- 
qiyoti.
2. Amir Temur va uning yetuk inson tarbiyasiga oid qarashlari.
3. Ulug‘bekning fan, madaniyat, m a’rifat taraqqiyotidagi xiz- 
mati, ilmiy merosi.
4. Temuriylar sulolasining ilm -m a’rifat taraqqiyotidagi o ‘rni.
5. Zahiriddin Muhammad Bobuming ma’rifiy-axloqiy qarashlari.
6. «Boburnoma» asarining ta ’limiy — tarbiyaviy ahamiyati.
53

---

Yodlab oling!
Bizkim — mulki Turon, Amiri Turkistonmiz. Bizkim — millat-
laming eng qadimi va eng ulug‘i — Turkning bosh bo‘g‘inimiz.
Amir Temur
M a ’rifatli M o v aro u n n ah r ruhi, S am arqand, T o sh k en t, 
Buxoro, Xiva, Shahrisabz, Termizning noyob tarixiy yodgor- 
liklari, buyuk Ipak yuli, Sharq mutafakkirlari yaratgan bebaho 
ta ’limotlar, Amir Temur va Temuriylar davrida gullab-yashnagan 
ilm -fan, m e ’m orchilik, tasviriy s a n ’at, naqqoshlik, m usiqa, 
riv o jlan g an sav d o -iq tiso d iy m u n o s a b a tla r, b a rp o e tilg a n
m ustahkam qudratli davlat, uning ichki va tashqi siyosati 
Yevropadagi Uyg£onish jarayoniga hayotbaxsh ta ’sir etgani tarixiy 
haqiqatdir.
Ilm -fan, madaniyat, m e’morchilik va boshqa sohalarda o ‘sha 
kezlarda erishilgan ulkan muvaffaqiyatlar o ‘z ulug‘vorligi, nafisligi, 
umum-bashariy g ‘oyalarga boyligi, badiiy shakllarining xilma- 
xilligi, m a’naviy sofligi va etukligi bilan inson aql-idroki va tafak- 
kurini yuksaklikka ko‘tardi, umuminsoniyat qalbiga yetib bordi, 
G ‘arbni Sharq bilan yaqinlashtirdi.
Shu jihatlarni ko'zda tutib, tadqiqotchilar bu davrlarni diyori- 
mizning oltin asri, ikkinchi Renesans — Sharq Uyg'onish davri 
deb nomlaydilar. «Temuriylar davri haqiqatdan ham ilm-fan, 
madaniyat va maorifning behad ravnaq topishini ta’minlagan sharq 
Uyg'onish davri edi»1.
XIV asrning ikkinchi yarmidan XVI asrning boshlarigacha 
bo‘lgan Uyg‘onish davri - madaniy yuksalish birinchi navbatda 
Amir Tem ur nomi va faoliyati bilan uzviy bog‘liq bo‘lsa, ikkin- 
chidan bu sohada farzandlari, avlodlari ham katta o ‘rin tutganlar.
Amir Tem ur K o‘ragon ibn Amir Tarag'ay 1336 yilning 9 
aprelida o ‘sha paytda Kesh (Shahrisabz)ga qarashli X o‘jailg‘or 
qishlog'ida tavallud topgan.
1
1. A. Karimov.
Bunyodkorlik yo‘lidan. 4-jild. — Т.: 0 ‘zbekiston, 1996. — 
333-bet.
54

---

Sohibqiron bobomiz jahonda qudratli va gullab-yashnagan 
davlat barpo etgan, bepoyon m am lakatni ijtimoiy adolat va 
qonunchilik asosida boshqarishni yo‘lga qo'ygan buyuk davlat 
arbobi sifatida ham tarixda ulug'lanadigan m o !’tabar zotdir. 
Shaxsan uning o ‘zi odob-ahloq, iym on-e’tiqod, m adaniyat, 
m a ’rifat, m a ’naviyat, ijtim oiy ad o lat b obida yuksaklikka, 
mukamallikka erishgan siymodir. Uning davlati yuksak m a’naviyat 
va oliy darajadagi madaniyatga yo‘g‘rilgan saltanat edi.
55

---