G‘. N. Mahmudov

4.5. AVTOMOBILLARDA MA’LUMOT AKS ETTIRISH 
VOSITALARI 
 
  
4.5.1. Indikatorlarni tasniflanishi 
 
Har  qanday  indikatorning  asosiy  vazifasi  ma’lumotni  berilgan  aniqlik  bilan 
aks  ettirishdir.  Avtomobil  indikatorlarining  ko‘pchiligi  haydovchiga  zarur 
ma’lumotlarni  tezkor  yetkazib  berishi  kerak  bo‘lib,  ularning  aniqligiga  talablar 
uncha yuqori emas. 
Analog  indikatorlarda  haydovchiga  ma’lumotni  tez  o‘qib  olish  uchun  qulay 
ko‘rinishda  beriladi.  Masalan,  agar  sovitish  suyuqligi  harorati  ko‘rsatkichining 
strelkasi  shkala  o‘rtasida  bo‘lsa,  haydovchi  ko‘z  qirini  tashlashi  bilan  sovitish 
suyuqligi  harorati  me’yorida  ekanligiga  ishonch  hosil  qiladi.  Bu  yerda  kursatish 
aniqliga  katta  ahxamiyatga  ega  emas.  Raqamli  ko‘rsatkichda  98
0
C  qiymatni 
muloxaza  qilish  qiyin,  yana  bu  ko‘rsatkich  katta  yoki  kichikligini  anglab  yetish 
zarur.  Shuning  uchun  avtomobillarda  zamonaviy  kontrollerlar  va    ma’lumotlarga 
raqamli  ishlov  berish  vositalarining  bo‘lishiga  qaramasdan  xanuzgacha 
ma’lumotlarni analog  shaklida berish uslubi saqlanib qolmoqda. 
Raqamli  va  grafik  indikatorlar  (displeylar)  avtmobilda  quyidagi  masalalarni 
xal qilish uchun ishlatilmoqda: 
-
 
navigatsiya tizimlarida kartografik ma’lumotlarni berish; 
-
 
bortdagi kompyuter displeyi; 
-
 
soat; 
-
 
magnitola displeyi   va hokazo 
 
Bu  displeylar  turli  tuzilishga  ega  bo‘lishi  mumkin.  Displeyning  aloxida 
qismlari  va  segmentlarini  boshqarish  uchun  multpleks  ma’lumot  uzatish  tizimi 
ishlatiladi.