From Vikipediya Jump to navigationJump to search

кўп қатламли деворнинг иссиқлик ўтказувчанлиги

8.4-расм. Ясси уч қатламли девор

Амалда иссиқлик ўтказувчанлиги турлича бўлган материаллардан ясалган бир неча қатламли ясси девор орқали иссиқлик узатиш жараёнининг аҳамияти анча муъим. Масалан, буғ қозонининг ташқи томонидан шлаклар билан, ички томонидан эса қуйқа билан қопланган металл девори уч қатламли бўлади.
Ясси уч қатламли девор (8.4-расм) орқали иссиқлик ўтказувчанлик йўли билан иссиқлик узатиш жараёнини кўриб чиқамиз.
Бундай деворнинг барча қатламлари бир-бирига зич ёпишиб туради. Қатламларнинг қалинлиги ₁, ₂ ва ₃ билан, ҳар қайси материалнинг иссиқлик ўтказувчанлик коэффициенти эса тегишлича ₁, ₂ ва ₃ билан белгиланган. Ташқи сиртларнинг температуралари t₁ ва t₄ ҳам маълум. t₁ ва t₃ температуралар номаълум бўлсин.
Биз стационар ҳолни кўриб чиқаётқчганлигимиз туфайли иссиқлик оқимининг зичлиги q катталиги жиъатдан ўзгармас ва барча қатламлар учун бир хил бўлади. Шу сабабли ҳар қайси девор қатлами учун (8.17) формула асосида қуйидагича ёзиш мумкин:

Бу тенгламадан ҳар қайси қатламда температуранинг ўзгаришини аниқласа бўлади:
(8.21)
Бундан
Бу нисбатдан кўп қатламли девор орқали ўтадиган солиштирма иссиқлик оқими q нинг катталигини аниқлаш мумкин:
. (8.22)
n қатламли девор учун (8.22) формула қуйидаги кўринишда ёзилади.

(8.22) тенгламадан кўп қатламли ясси деворнинг умумий термик қаршилиги ҳар қайси қатлам термик қаршиликларининг йиғиндисига тенг, деган хулоса келиб чиқади:
R=₁/ ₁+₂/ ₂+₃/₃+….+_n/_n.
(8.21) ва (8.22) формулалар асосида номаълум температуралар t₂ ва t₃ нинг қийматларини топиш мумкин:
t₂=t₁-q t₃=t₂ -q =
ёки
t₃=t₄+ q .
=cоnst бўлганда деворнинг ҳар қайси қатламида температуранинг тақсимланиши тўғри чизиқ қонунига бўйсунади, кўп қатламли девор учун эса синиқ чизиқ кўринишида бўлади.