Foydali qazilmalarni boyitish ishlari

Monometal rudaoarning metallar muvozanatini hisoblash
Metallarning texnologik muvozanati ruda va boyitish mahsulotlari va aniq vaqt oralig’ida qayta ishlangan quruq ruda massasining kimyoviy tahlili asosida tuziladi. Texnologik muvozanat texnologik jarayonlarni boshqarish va nazorat qilish, olinadigan boyitma va chiqindi tarkibidagi qimmatbaho komponentlarni me'yorida ushlab turishni nazorat qilish va metallarni boyittmaga ajralishini aniqlash uchun zarur.
Metallar muvozanati ruda va boyitish mahsulotlarining texnologik ko’rsatkichlari orqali hisoblanadi.
Quyidagi belgilashlarni kiritamiz:
α-β-θ – mos holda bosh mahsulot, boyitma va chiqindi tarkibidagi qimmatbaho komponent miqdori;
γ_d, γ_b, γ_ch – mos holda bosh mahsulot (γ_d=100%), , boyitma va chiqindining chiqishi, %;
ε – bosh mahsulotdagi metalning ajralishi, 100% ;
ε_b – metalni boyitmaga ajralishi, %;
ε_ch – metalni chiqindiga yo’qotilishi, %.
Rudadagi metalning miqdori uning boyitma va chiqindi tarkibidagi miqdori yig’indisiga teng:


Boyitmaning chiqishi:

.Metalni boyitmaga ajralishi quyidagi formula bilan aniqlanadi
,
agar boyitmaning chiqishi nomalum bo’lsa, u holda
.
Metalning chiqindiga yo’qolishi:
ε_ch=100-ε_b, %.