Fotosintez C4 yoli m Reja: I. Kirish

3

,4 -rasmlar O’simliklarni past haroratda muzlashi va sovuq urishi jarayonlari
3.O‘tasovuqqachidamlio‘simliklardaqisqatayyorgarlikdavridazaxiraoziqmoddalarko‘pto‘planadi. Bumoddalardano‘simliksovuqtugagandanso‘ngo‘sishivarivojlanishniboshlashdafoydalanadi.
O‘simliklarningsovuqqachidamliligiularnichiniqtirishyo‘libilanoshirishmumkin.
ChiniqtirishnazariyasiI.I. Tumanovtomonidanishlabchiqilgan. Bunazariyagako‘rao‘simliksovuqqachidamlilikxossasinio‘zlashtirishuchunuchtatayyorgarlikbosqichinio‘tishzarur. Ya’ni, tinimholatigao‘tishvabirinchihamdaikkinchichiniqishfazalarinio‘tashzarur. Tinimholatibirinchivaikkinchichiniqishfazalarisizo‘simlikniozginachiniqishigaolibkeladi. Tinimholatigao‘tishfitogormonlarnisbatano‘zgarishibilan, ya’ni, auksinvagibberellinlarkamayishiABKmiqdoriningesaoshishibilanro‘yberadi. O‘simliklarnitinimdavridaxlorxolinxloridbilanishlashularnichidamliliginioshirsa, ISKvagibberellinlarbilanishlashchidamliliknipasaytiradi.
Daraxto‘simliklardatinimkuzboshlanishibilanro‘yberadihamdabirinchichiniqishfazasidauchuqurlashadi. O‘to‘simliklardaesatinimholatigao‘tishbirinchichiniqishfazasibilanbirgalikdaboradi.
Chiniqishningbirinchidavrio‘to‘simliklarda 0,5 - 2°Cda 6 -9 kunda, daraxtlarda 30 kundavometib, pastharoratdao‘sishvaboshqalar, jumladan, membranadato‘yinmaganyog‘kislotalarningmiqdorikamayadi.
O‘simliklarningyashashmuhitidagituproqholati, agrotexniktadbirlar, oziqlanishdarajasivaboshqalarhamularningchidamliligigata’siretadi. Kuzdaekilgang‘allalarningtuplanishbo‘g‘inlari 1,5 smchqurlikkachajoylashgandaularchidamsiz, agar 3-4 smchuqurlikkajoylashsachidamliekanligianiqlangan.
O‘simliklarningsovuqqachidamliligigamakroelementlarvamikroelementlarhamijobiyta’sirqiladi. Ruxmikroelementihujayradashakarlarvabog‘langansuvmiqdoriniko‘paytiradi. Molibdenoqsillarmiqdoriningko‘payishigata’siretadi. Mista’siridahamo‘simliklarningsovuqqachidamliligiortadi.
Qishdao‘simliklarganafaqatmanfiyharorat, balkiqalinqorqoplamivamuzqobiqlarihamdaboshqaomillarta’sirqiladi. Shuningbilanbirgalikdaqishfaslidavomidaqisqamuddatliyokinisbatanuzoqdavrlihavoningisishihamkuzatiladi. Qorbo‘ronlarivaizg‘irinbo‘lishimumkin. Bularningbarchasio‘simliklarningkuchsizlanishiga, oqibatdaesauningo‘limigaolibkelishimumkin. Bundafaqatginakuzgiekinlarhalokbo‘libqolmasdan, balkiko‘pyilliko‘tlarvadaraxtlarhamnobudbo‘lishihammumkin. Noqulayomillarningbarchasiqishkivabahorgivaqtlardaturlihodisalarni, ya’ni, dimiqish, ho‘llanish, ivisho‘simliklarniqishki - bahorgi “kuyishga” olibkelishimumkin. Shuninguchunhamqisqachidamliliktushunchasiyuzagakelgan.