Forum ziyouz com Ilm va ziyo => Darsxona => Arab tili saboqlari => Mavzu boshlandi: Musannif Adham 13 Iyul 2008, 01: 59: 11

forum.ziyouz.com
Ilm va ziyo => Darsxona => Arab tili saboqlari => Mavzu boshlandi: Musannif Adham 13 Iyul 2008, 01:59:11
Nom: Arab tili grammatikasi
Yuborildi: Musannif Adham 13 Iyul 2008, 01:59:11
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

Arab tili grammatikasi.
Bu mavzuda Arab tili grammatikasi bo’yicha qisqacha va zaruriy ma’lumotlar berib boriladi. Lekin shuni alohida ta’kidlash kerakki, bu ma’lumotlar o’zbek tili nuqtai-nazaridan keltirilgani uchun bu Arab tili grammatikasi haqida faqat boshlang’ich ma’lumotlar bo’lib qoladi. Alloh nasib etsa, Arab tili grammatikasini Arab tili qonun-qoidalari bo’yicha o’rganishni ham yo’lga qo’yamiz.
Hozircha bu ma’lumotlar Arab tili mavzusi tarkibida kiritiladi. Agar keyinchalik kengayib ketsa, balki alohida mavzu qilib tashkil qilish mumkin.
Ushbu ma’lumotlarni kiritishda Muborak Abzalova va Mirqobil Hasanov hammuallifligidagi "œArab tili darslari" (Toshkent, "œMovarounnahr". 2004 yil) kitobidan foydalanildi.


Kirish.
Tillarni o’rganadigan fan tilshunoslik ilmi deb ataladi. Arab tilida bu fanning
1. Fonetika ( عِلْمُ الاَصْوَاتِ — tovush va uning yozuvdagi ifodasini o’rganuvchi fan) ;
2. Morfologiya ( أَلصَّرْفُ — so’zlar va ularning yasalishini o’rganuvchi fan) ;
3. Sintaksis ( أَلنَّحْوُ — gap tuzilishini o’rganuvchi fan) nomli bo’limlari bor.

Arab tili fonetikasi haqida oldinroq ma’lumot berib o’tilgani uchun keyingi bo’limlarga tegishli ma’lumotlarga o’tamiz.

I

BOSHLANG’ICH QISM.

Tanvin zamma —  ٌ
Tanvin ismning oxiriga qo’shiladigan aytiladigan-u, ammo yozuvda aks etmaydigan ortiqcha sukunli nun — نْ bo’lib, yozilganda qo’shaloq zamma harakati — ٌ bilan yoziladi va "œun" deb o’qiladi. Bu yerdagi ikkinchi harakat aynan sukunli nunni ifodalab kelyapti:
بَيْتٌ —(baytun) uy, بِنْتٌ —(bintun) qiz, أَبٌ —(abun) ota, أَخٌ —(axun) aka-uka.