Fiziologiyasi va gigiyenasi

-q o n  bosimi deb
 ataladi. Bosimning к о '1 ami  yurakning ishi, tomir- 
lar  tizim iga  tushuvchi  qonning  miqdori,  uning  periferiyaga  oqish 
tezligi,  tom irlar  devorining  qarshiligi,  qonning  yopishqoqligi, 
tom irlarning elastikligi  bilan  aniqlanadi.  Eng yuqori  bosim aortada 
bo'ladi.  Qonning  tomirlari  bo'ylab  harakatlanish!  natijasida  uning 
bosimi  ham  pasaya  boradi.
Yirik  arteriyalar  va  venalarda  qon  oqimiga  ko'rsatilayotgan 
qarshiliklar  unchalik  katta  emas,  shu  sababli  ularda  qon  bosimi 
sekin-asta  pasayib  boradi.  Qon  bosimining  sezilarli  kamayishi  ar- 
teriolalar  va  kapillarlarda  kuzatiladi,  chunki  ularda  qon  oqimiga 
ko'rsatilayotgan  qarshilik  eng  katta.
Qon  aylanish tizim ida qon  bosimi  o'zgaradi.  Qorinchalar  sisto­
lasi  paytida qon  aortaga  kuch  bilan havdaladi,  bu  paytda  qon bosi­
mi eng yuqori  bo'ladi.  Bu eng yuqori bosim  sistolik yoki