Fizikaviy kimyo fani kimyoga oid hamma fanlarning barchasida ham faol ishtirok qilishini aytib o`tish o`rinlidir



Download 70,69 Kb.
bet3/3
Sana06.07.2022
Hajmi70,69 Kb.
#750607
1   2   3
Bog'liq
Abdumalikova Maftuna

Zichlikni topish formulasi 


Zichlik (bir xil jismning zichligi yoki bir xil bo’lmagan jismning o’rtacha zichligi) quyidagi formula bo’yicha topiladi:

bu erda m – jisimning massasi, V – uning hajmi; formulasi shunchaki yuqorida berilgan «zichlik» ta’rifi uchun matematik yozuvdir.
Narmal sharoidda gazlarning zichlik formulasini quydagi shaklda yozilishi mumkin:

bu erda M – gazning molyar massasi ,  – molyar hajm (standart sharoitda u taxminan 22,4 l / mol ga teng).

Ba’zi gazlarning zichligi 


Azot

1,250

Kislorod

1,429

Ammiak

0.771

Kripton

3. 743

Argon

1,784

Ksenon

5.851

Vodorod

0,090

Metan

0.717

Suv bug’lari (100 ° C)

0.598

Neon

0.900

Havo

1.293

Radon

9.81

Volfram geksaflorid

12.9

Karbonat angidrid

1,977

Geliy

0.178

Xlor

3.164

Dikiy

2.38

Etilen

1,260

Gazlarning zichligi, N.sh da kg / m³ 
Ixtiyoriy sharoitda ideal gazning zichligini hisoblash uchun ideal gaz uchun holat tenglamasidan olingan formuladan foydalanishingiz mumkin:
,
Buda:

  • – bosim.

  • – molyar massa.

  • – taxminan 8.314 J / (mol K) ga teng bo’lgan universal gaz doimiysi.

  • – termodinamik harorat .

Ba’zi suyuqliklarning zichligi 


Suyuqliklarning zichligi , kg / m³

Yoqilg’i

710

Sut

1040

Suv (4 ° C)

1000

Simob (0 ° C)

13600

Kerosin

820

Dietil efir

714

Glitserol

1260

Etanol

789

Dengiz suvi

1030

Skipidar

860

Zaytun yog’i

920

Aseton

792

Motor moyi

910

Sulfat kislota

1835 yil

Yog ‘

550-1050

Suyuq vodorod (-253 ° C)

70

Zichlikni o’lchash


Zichlikni o’lchash uchun quyidagilar qo’llaniladi:

  • Piknometr – Haqiqiy zichlik o’lchagich

  • Arometrlarning har xil turlari – suyuqlik zichligini o’lchash.

  • Burik Kachinski va Bur Zaidelman – tuproq zichligini o’lchash vositalari.

  • Vibratsiyali zichlik o’lchagich – bosim ostida suyuqlik va gazning zichligini o’lchash uchun asbob.


Nisbiy zichlik. Bu konstanta suyuqlik m oddalar izomerlari
aralashm asini identifikatsiya qilish hamda molekuíyar refraksiyani
hisoblash uchun, ayniqsa m uhim dir.
M oddaning zichligi uning massasining hajmiga nisbati bilan
o ‘lchanadi:
bunda: m — moddaning massasi, g hisobida; K—moddaning hajmi,
sm 3 hisobida.
M oddaning nisbiy zichligi (d) 4 °C dagi suvning massasiga
nisbatan aniqlanadi. M oddaning nisbiy zichligi tem peraturaga
bog‘liq. Shuning uchun m oddalam i nisbiy zichligi ko‘rsatilganda
bu zichlik qanday tem peraturada aniqlanganligini ham ko‘rsatish
kerak. O datda nisbiy zichlik 15 °C yoki 20 °C da o ‘lchanadi.
M asalan, d f , bu 20 °C tem peraturada m oddaning 4 *C dagi
massasiga nisbatan aniqlangan nisbiy zichligini ko‘rsatadi.
Suyuqliklarning nisbiy zichligini aniqlashda areom etr, piknom etr va gidrostatik tarozilardan foydalaniladi.
Suyuqlikning nisbiy zichligi (piknometrda aniqlangan bo‘lsa)
quyidagi formula bo‘yicha topiladi:
d _ mi~m
m2 -m
bu yerda: m — bo‘sh piknom etrning massasi, g hisobida, m {
zichligi aniqlanishi kerak bo‘lgan suyuqlik solingan piknometrning
m assasi, m , — suv solingan piknom etrning massasi.
Nisbiy zichlik.

Dx-nisbiy zichli; DH-vodorodga nisbatan zichlik.
Bir xil sharoitdagi turli gazlarning bir xil hajmlaridagi molekulalar soni bir xil bo‘ladi.
Gaz va bug‘ holatdagi moddalarning molar hajmi VM ni aniqlash uchun
formuladan foydalanamiz. V – gaz moddaning hajmi, η – modda miqdori;
Bir mol gaz va bug‘ holatdagi modda n.sh.da 22,4 l hajmni egallaydi.



Modda

Mr

Molar massasi

Molar hajmi

Molekulalar soni

H2

2

2 g

22,4 l

6,021023 ta

CO2

44

44 g

22,4 l

6,021023 ta

Cl2

71

71 g

22,4 l

6,021023 ta

Gazning zichligini topish uchun, formuladan foydalanamiz.
1-misol: Karbonat angidridning zichligini hisoblab toping.
Yechish: 1)
Javob: Karbonat angidridning zichligi 1,96 g/l.
2-misol: Zichligi 2,86 g/l bo‘lgan gazning molar massasini hisoblab toping.
Yechish: 1)
Javob: Zichligi 2,86 g/l bo‘lgan gazni molar masasi 64 g.

 Gazning nisbiy zichligini topish uchun formuladan foydalanamiz. M1 – zichligi topilayotgan gazning molar massasi. M2 – nisbatan olingan gazning molar massasi.


3-misol: Metanning vodorodga nisbatan zichligini hisoblang.
Yechish: 1)Metan va vodorodning molekulyar massasini hisoblash:
M(CH4)=12+41=16, M(H2)=2
2) Metanni vodorodga nisbatan zichligini topish:

Javob: Metanning vodorodga nisbatan zichligi 8 yoki
metan vodoroddan 8 marta og‘ir.
4-misol: Azot (IV)-oksidining havoga nisbatan zichligini hisoblab toping.
Yechish: 1) Azot (IV)-oksidi molekular massasi:
M(NO2)=46
Havoning o‘rtacha molekulyar massasi 29.
2) Azot (IV)-oksidining havoga nisbatan zichligi:

Javob: Azot (IV)-oksidining havoga nisbatan zichligi 1,59.
5-misol: Qandaydir 2 l (n.sh.) gaz 2,5 g keladi. Shu gazning molyar massasini toping.
Yechish: Masalani yechish uchun va formulalardan foydalansak: (4.7) hosil bo‘ladi, bundan g/mol.
6-misol: Oq fosfor bug‘ining geliyga nisbatan zichligi 31 ga teng. Oq fosforni molekulyar massasini hisoblang.
Yechish:
Javob: Oq fosforning molekular massasi 124.

Download 70,69 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish