«fizika va kimyo» kafedrasi hayvonlar biokimyosi

Geparin.
Hayvon to‘qimalari qon ivishining kuchli ingibitori bo‘lgan 
geparin nomli mukopolisaxaridlar guruhini saqlaydi. 
Glikoproteinlar.
Glikoproteinlar organizmning hamma tiplarida hujayralar 
aro suyuqliklarda va hayvon hujayralarida uchraydi. 
Aminoshakarlar
. Aminoshakarlar monosaxaridlar hosilasi bo‘lib, tarkibida 
biror gidroksil gruppa o‘rnida tutadi. Aminoshakarlar ko‘proq polisaxaridlar 
tarkibida uchraydi. 

---

Xitin-
Umurtqasizlarning muhim struktura polisaxaridi.U krab va omar kabi 
umurtqasiz hayvonlar va hashoratlar qobiq qavatini tashkil etadi. Xitin oddiy 
erituvchilarda erimaydi va ishqorlar ta‘sirida gidrolizlanmaydi.
 
Pektin moddalar-
Ko‘pgina o‘simlik to‘qimalari ayniqsa, mevalar (olma, 
nok, uzum va sitrus mevalar), ba‘zi ildizmevalar (lavlagi, sabzi) va shiralar 
tarkibida pektin moddalar deb ataluvchi struktura polisaxaridlari uchraydi. Pektin 
moddalar tarkibiga pektat kislotalardan tashqari, galaktoza molekulalaridan iborat 
galaktin va arabinoza qoldiqlaridan tuzilgan araban nomli polisaxaridlar ham 
kiradi.
 
 
 

Al’doza va ketozalarning tarkibi, tuzilishi va kimyoviy xossalaridagi farq va 
o’xshashliklarga asoslanib quyidagi Venna diagrammasini to’ldiring.
1-tajriba. Trommer reaksiyasi
.
Monosaxaridlaning qaytaruvchanlik 
xossalari
Hamma monosaxaridlar ishqoriy sharoitda mis, kumush va boshqa metall 
tuzlari ionlarini qaytarish xossalarini namoyon qiladi. Bu reaksiyada 
monosaxaridlar molekulasidagi al‘degid gruppasi hisobiga namoyon bo‘lib, bu 
gruppa oson oksidlanib, karboksil gruppasini hosil qiladi, metall ionlari esa 
qaytariladi.