«физика ва астрономия тарихи» ЎҚув фани бўйича таълим технологияси

Назорат учун саволлар

1.Энг кичик таъсир принципини математик ва физик маъноси нимадан иборат?

2.Классик механиканинг асосчилври кимлар?
3.лагранж функциясини математик ифодаси ва физик маъносини айтиб беринг.
4.Эркин зарра учун Лагранж фунгкцияси қадай тузилади?
5.Бир бири билан ўзаро таъсирда бўлмаган зарралар системаси учун Лагранж функцияси қандай ифодаланади?
6. Бир бири билан ўзаро таъсирда бўлган зарралар системаси учун Лагранж функцияси қандай ифодаланади?
7.Лагранж тенгламасини умумлашган координаталар системасида ёзинг.
8. Лагранж тенгламасини декарт координаталар системасида ёзинг
9.Декарт координаталар системасида берилган Лагранж тенгламасидан Ньютоннинг иккинчи қонунини келтириб чиқаринг.
10. Лагранж тенгламаларини физик мазмуни нимадан иборат?

2-илова

Ўқув материаллари


Шарль Огюстен Кулон (1736-1806). Француз физиги Шарль Кулон Ангулем шаҳрида туғилди. Ўрта мактабни битиргач, у ҳарбий хизматга кирди. Парижда инженерлик тайёргарлигидан ўтди ва Мартиника оролига истеҳкомлар қуриш учун йўлланма олди. 1772 йилда Кулон Францияга қайтиб келади ва у қалъа ҳамда сув иншооти инженери қилиб тайинланди
Хизмат билан бир вақтда у илмий тадқиқотлар ҳамолиб борди. Дастлаб, уни ишқаланиш, буралиш ва материаллар қаршилиги масалалари жалб қилди. Унинг номи 1777 йилда қатор илмий ишларини эълон қилгандан кейин илмий дунёга маълум бўлди. Бу ишларида у сочнинг, ипак ва металл ипларнинг буралишини тажрибаларда ўлчаб олган натижалари кўрсатилган эди. Бу фикрича мусбат зарядлар организмнинг нервларида жойлашган бўлиб, манфий зарядлар эса мускулларда жойлашган деган ҳулосага келади.
Александр Вольта ( 1745-1851). Италиянинг Камо шахрида туғилган. У ёшлигидан электр ҳодисиларига қизиқди. 1769 йили Лейден банкаси тунисида, икки йилдан сўнг электр машинаси туғрисида асар яратди. 1774 йили Камо шахридаги мактабда физика уқитувчиси лавозимида ишлаганда электрофор машинасини яратди. 1777 йили Павли шаҳрида профессорлик лавозимига кўтарилди. 1783 йили конденсаторли электроскоп яратди. 1800 йили биринчи бўлиб электр токи генераторини яратиши унга шону шуҳратлар олиб келди. У Парижнинг иккита академиясига аъзо этиб сайланди. Напалеон унга Граф номини бериб, Италия қироллигининг сенаторлик лавозимини берди. Вольта 5 март 1827 йили вафот этди. (шу куни Лаплас ва Френел ҳам вафот этган).