Физика тайёрлади: ф м. ф н., доц. Насиров Т. З

O’tkazgichning solishtirma qarshiligi ρ son qiymati bo’yicha 1 m uzunlikka va 1m2 kesim yuzaga ega bo’lgan o’tkazgich qarshiligiga teng.

Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni

Integral ko’rinishda

Bir jinsli metall o’tkazgichdan oqayotgan tokning kuchi o’tkazgich chetidagi kuchlanishga proportsional

Differentsial ko’rinishda
Bu qonun o’tkazgichning istalgan nuqtasidagi tokning zichligini shu nuqtadagi elektr maydon kuchlanganligi bilan bog’laydi.

Volt-amper xarakteristikasi

Qarshilikning temperaturaga bog’liqligi
- qarshilikning temperatura koeffitsienti.

Ketma-ket ulash

Parallel ulash

Bir jinsli bo’lmagan zanjir qismi uchun Om qonuni yoki umumlashgan Om qonuni

Yot va elektrostatik kuchlarning tok tashuvchilar ustida bajargan umumiy ishi uchastkada ajralib chiqadigan issiqlikka teng.
Agar EYuK musbat zaryadlarning tanlangan yo’nalishidagi harakatiga yordam bersa bo’ladi, agar to’sqinlik qilsa bo’ladi.
_
+

Om qonunining xususiy hollari

• Agar zanjirning berilgan uchastkasida tok manbai bo’lmasa, biz zanjirning bir jinsli qismi uchun Om qonunini olamiz :
• Agar zanjir yopiq bo’lsa ( ), yopiq zanjir uchun Om qoninini olamiz

3. Agar zanjir uzilgan bo’lsa

va , yani uziq zanjirdagi EYuK zanjirning uchlaridagi potentsiallar farqiga teng.

4. Qisqa tutashuv ro’y berganida tashqi zanjir qarshiligi va tok kuchi bu holda faqat tok manbai ichki qarshiligining qiymati bilan chegaralanadi.

Kirxgofning birinchi qoidasi – tugunlar uchun
Tuguniga keluvchi toklarning algebraik yig’indisi tugundan chiquvchi toklarning algebraik yig’indisiga teng va shu nuqtadagi natijaviy tok qiymati nolga teng.
Tugunga kirayotgan tok musbat, tugundan chiqayotgani manfiy hisoblanadi.