Фитопрепаратлар кимёси ва технологияси фанидан

1.Flavan unumlari.
Kondensatsiyalanuvchi tanidlarning asosiy kismini flavan 
unumlari – flavolanlar: flavan-3-ollar va kisman flavan-3,4-diollar tashkil kiladi. Flavonlar 
flavanlarga yakin birikmalar bulib, keyingi vaktda ularning bir kanchasi tanidlar tarkibidan 
sof xolda ajratib olindi va yaxshi urganildi. 
CHoy usimligi bargidan olingan tanin tarkibida katexinlarning turli birikmalari 
uchraydi. Epikatexin tanidlar tarkibida kuprok uchraydigan katexinlar jumlasidandir. 
2. YUkori darajada kondensatsiyalashgan (jipslangan) tanidlar va flobafenlar.
Bu tanidlar yaxshi urganilmagan. 
3. Oshlovchi moddalar xossasiga ega bulgan ba’zi bir aromatik birikmalar.
Bu 
gurux xam yaxshi urganilmagan. Bulardan maklyura daraxtidan ajratib olingan sarik rangli 
modda-maklyurin tulik tekshirilgan.

Oshlovchi moddalar va tarkibida tanidlar bulgan maxsulotlardan tayyorlangan 
dorivor preparatlar tibbiyotda me‘da-ichak (ich ketishi, kolit), ogiz va tomok shillik 
kavatlarining yalliglanishi (stomatit, gingivit) kasalliklarini, teri kuyishi, surunkali ekzema 
xamda yaralarni davolashda kon okishini tuxtatish uchun ishlatiladi. Tanidlarning bunday 
ta‘siri ularning oksil moddalar bilan chukma berishiga xamda fenol gidroksil guruxlarining 
bakteritsid xossalariga asoslangan. Bulardan tashkari, tanidlar ogir metallarning tuzlari, 
alkaloidlar va glikozidlar bilan zaxarlanganda antidot sifatida xam ishlatiladi. 
Tanin pirogallol guruxiga kiradigan oshlovchi moddalardan bulib, uziga xos xidni 
va kuchli birishtiruvchi mazali, och sarik yoki kungirsarik rangli amorf kukundir. Suvda 
va spirtda yaxshi eriydi. Taninning burishtiruvchi, antiseptik va yalliglanishga karshi 
ta‘siri bor. U me‘datchak kasalliklari (me‘da-ichak katari, enterit, kolit, ich ketganda), ogiz 
buligi, burun va tomokning yalliglanishi xamda kuyganni, surunkali ekzemalar va turli 
yaralarni (nam yara, yiringli yara) davolashda ishlatiladi. SHuningdek, tanin ogir metall 
tuzlari va ba‘zi alkaloidlar (morfin, kokain, antropin, nikotin, fizotigmin) bilag 
zaxarlanganda zaxarga karshi (ularni chuktirish uchun) kullaniladi.