Firma va ularning tashkiliy- iqtisodiy asoslari


Kooperativ va ijara korxonalari



Download 36,52 Kb.
bet4/5
Sana09.06.2022
Hajmi36,52 Kb.
#648480
1   2   3   4   5
Bog'liq
FIRMA VA ULARNING TASHKILIY

Kooperativ va ijara korxonalari.
Kooperativlar - biror xil faoliyat yurgizish uchun fuqarolarning ixtiyoriy ravishda ularda mavjud bо‘lgan mulkni birlashtirish natijasida vujudga keladigan ijtimoiy tashkilot bо‘lib hisoblanadi. Kooperativlar faoliyati mustaqillik, о‘z-о‘zini boshqarish va moliyalashtirish, kooperativ a’zolarini moddiy rag‘batlantirish prinsipi asosida tashkil etiladi.
Kooperativlarning asosiy vazifasi xalq xо‘jaligi talabini qondirishga kо‘maklashtirishdan iborat.
Shu maqsadni bajarish uchun ular ishlab chiqarishni rivojlantirish, uni samaradorligini oshirishga intiladilar.
Kooperativlar ikki xil tipda - ishlab chiqarish va iste’mol yо‘nalishida tashkil etilishi mumkin.
Ishlab chiqarish yо‘nalishidagi kooperativlar mahsulotlar ishlab chiqarish, biror xil ishni bajarish, pulli xizmatlarni amalga oshirish kabi faoliyatlar bilan shug‘ullanadi.
Iste’mol yо‘nalishidagi kooperativlar о‘z a’zolari va boshqa fuqarolarning savdo va maishiy xizmatlariga, uy-joy, dala-hovli, garajlar va shu kabi xizmatlarga bо‘lgan talabini qondirish uchun tashkil etiladi. Kooperativ korxonalar tarkibida bо‘limlar, sexlar, fermalar, ustaxonalar, savdo shoxobchalari bо‘lishi mumkin. Bu bо‘linmalar kollektiv, oilaviy, yakka tartibdagi pudrat prinsipida ish olib borishi, ayrim hollarda ijara shaklida tashkil etilishi mumkin.
Kooperativlar mulki uni a’zolarining paylari, mahsulotlar ishlab chiqarish va uni sotishdan kelgan daromadlari evaziga vujudga keladi. Kooperativlar mulkini yaratishda davlat, boshqa kooperativlar mulkidan ham shartnomalar asosida foydalanish mumkin.
Mehnatni tashkil etishni ilg‘or usullaridan biri ishlab chiqarishni ijara asosida tashkil etish bо‘lib hisoblanadi.
Ijara - arabcha sо‘z bо‘lib u mol-mulkni yollash bо‘yicha shartnoma mazmunini ifoda etadi. Shartnomaga kо‘ra bir tomon (ijara beruvchi) ikkinchi tomonga (ijara oluvchi) ma’lum tо‘lov evaziga mol-mulkini vaqtincha foydalanish uchun beradi.
О‘zbekiston Respublikasining “Ijara tо‘g‘risidagi” qonuniga muvofiq ijara shartnoma asosida yerga, boshqa tabiiy resurslarga, shuningdek, xо‘jalik faoliyatini va о‘zga faoliyatni mustaqil ravishda amalga oshirish uchun ijarachiga zarur bо‘lgan mol-mulkka haq evaziga muddatli egalik qilish va undan foydalanishdan iboratdir.
Ijara munosabatlarining obyektlari korxonalar, ayrim ishlab chiqarishlar, sexlar, fermalar, boshqa bо‘linmalar, tashkilotlar, ayrim binolar, uskunalar, tarnsport vositalari, inventarlar, asboblar, yer va boshqa moddiy boyliklar bо‘lishi mumkin.
Ijaraga beruvchi va ijaraga oluvchi о‘rtasidagi munosabat ular о‘rtasidagi tuziladigan shartnoma asosida amalga oshirib boriladi.

Download 36,52 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish