Filosofiya uzb



Download 0,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/149
Sana30.12.2021
Hajmi0,97 Mb.
#197882
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   149
Bog'liq
2 5242298942464460709

Abu  Ali  ibnSino  (980-1037)  buyuk  alloma  va  mutafakkir.  U  Buxoro  yaqinidagi  Afshona 
qishlog`ida  tug`ilib,  Hamadon  shahrida  vafot  etgan.  Ibn  Sinodan  qolgan  ma`naviy  me`ros  taxminan 
280  nomdan  ziedroqdir.  Ular  tibbiet,  falsafa,  mantiq,  psixologiya,  axloq,  musiqa,  farmakologiya  va 
boshqa sohalarga bag`ishlangan. Olimning «Shifo kitobi» «Tib qonunlari», «Bilimlar kitobi», «Tabiat 
durdonasi» kabi asarlari mashhurdir. Borliqni talqin etishda Ibn Sino Forobiy izidan borib, uni «vujudi 
vojib»  va  «vujudi  mumkin»dan  iborat,  deb  e`tirof  etadi.  «Vujudi  vojib»  birinchi  sabab  vazifasini 
bajaradi.    «Vujudi  mumkin»  esa  uning  oqibatidir.  Yaratilishi  doimiy  bo`lganligi  uchun  yaratilgan 
«vujudi mumkin» ham abadiydir. Olimning sababiyatga oid mulohazalari e`tiborga molikdir. 
Ibn Sino Zakarie ar-Roziy va Beruniy kabi jahon falsafiy tafakkuri tarixida birinchilardan bo`lib 
kuzatuv  va  tajribaga  muhim  e`tibor  qaratdi.  masalan,  alloma  ular  ko`magida  xastaning  xolati, 
kelajakda  kutilaetgan  kayfiyati,  dori-darmonlar  tarkibi,  inson  va  atrof-muhit  o`zaro  munosabati 
muammolraini hal etishga urinadi. 
Mutaffakir  o`z  asarlarida  ilm  va  ahloq-odob  uyg`unligi,  inson  kamoloti,  baxt-saodat,  ijtimoiy 
adolat,  kishilarning  o`zaro  xamkorligi,  hukmdorning  burchi  to`g`risida  qiziqarli  g`oyalarni  ilgari 
surgan. Uning ta`kidlashicha, barchani bir xil ijtimoiy mavqega erishtirib bo`lmaydi. Aslida ular uchun 
muayyan  sharoit  yaratib  bermoq  lozim.  Barchaning  boy  va  mansabdor  bo`lishi  eki  hammaning 
qashshoq bo`lishi jamiyatning tanazzuli va inqirozidir. Lekin inson o`zgalarga mehr-oqibatli, g`amhur 
bo`lmog`i, kerak vaqtda saxovat va murruvat qo`lini nochorlarga uzatishi zarurdir. 

Download 0,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish