Feystel tarmogʻiga asoslangan simmetrik blokli shifrlash algoritmi

Kompyutеr ma’lumotlarini himoyalashning tеxnik-dasturiy vositalari
Ushbu vositalarni quyidagicha tasniflash mumkin:

1.4-rasm.Ma’lumotlarni himoyalash texnik-dasturiy vositalar

§ 1.2 Feystel tarmogʻiga asoslangan simmetrik blokli shifrlash algoritmi.
Feystel tarmogʻining qoʻllanishi koʻpgina simmetrik blokli shifrlash algoritmlarida uchraydi. Bu kriptoalgoritmlarga misol qilib CAST, Blowfish, DES, ГОСТ 28147-89 kabi standart algoritmlarni keltirish mumkin.
Feystel tarmog‘i g‘oyasini quyidagicha ifodalashimiz mumkin. Shifrlanadigan blok ikkita , qismlarga ajratiladi. Feystel tarmog‘i raundi iterativ blokli shifrlash almashtirish quyidagi sxema bo‘yicha aniqlanadi.:
1.5-rasm. Feystel tarmog‘i i- raundi.
Bu yerda i-raund uchun va qismlarga ajratilgan kiruvchi ma’lumot, esa ni i-raund kaliti bilan akslantirish natijasida hosil bo‘lgan shifr ma’lumot.
Feystel tarmog‘iga i- raundining matematik modeli quyidagicha ifodalash mumkin:

Feystel tarmog‘iga asoslangan algortimlar bir necha iteratsiyadan tashkil topgan kalitlarda shifrlanadigan funksiyadan tashkil topadi. Har bir raunddagi shifrma’lumot raund uchun kiruvchi shifrma’lumot hisoblanadi yoki i- raunddagi kiruvchi ma’lumot raund uchun shifrma’lumot hisoblanadi. raund kalitlari dastlabki - kalitdan algoritmda ko‘rsatilgan qoida bilan hosil qilinadi.
Feystel tarmog‘iga akslantirishlarining asosiy xossasi shundan iboratki, F-raund funksiyasi qaytmas bo‘lsa ham, Feystel tarmog‘i bu akslantirishlarini qaytarib beradi. Haqiqatan ham, (1) ifodada kelitrilgan i-raund matematik modelida - ikkilik sanoq tizimida qo‘shish amali xossasidan foydalangan holda quyidagi tenglikni olish mumkin:
(1.2)
Bu oxirgi tengliklar tizimi Feystel tarmog‘i asosida qurilgan shifrlash algoritmlarini deshifrlashining matematik modelini ifodalaydi.
U mumiy holatda m-raundli Feystel tarmog‘ining funksional sxemasi quyidagidan iborat:
1.6-rasm. M- raundli Feystel tarmog‘i.
Feystel tarmog‘I asosida qurilgan shifrlash algoritmlarida shifrlash va deshifrlash uchun bir xil algoritmdan foydalanilib, faqat raund kalitlarining qo‘llanilishi teskarisiga o‘zgaradi, ya’ni deshifrlashda 1-raundda , 2-raundda va hakozo oxirgi raundda ishlatiladi. funksiya bir tomonlama bo‘lsa ham, deshifrlash natijasida bu funksiya qaytadi.