Favqulodda vaziyatlarni bartaraf qilish hamda tizimni takomillashtirish

Кимёвий тусдаги фавқулодда вазиятларда: 
“А” тоифали
(автоном нафас олиш аппарати билан)
– кузатув 
(разведка) ишларида (модда тури ва концентрацияси номалум холларда), 

---

207 
модда концентрацияси юқори бўлган шароитда (бандаж, тиқин ўрнатиш, 
флянец прокладкаларини алмаштириш, бевосита модда ҳавога чиқиб турган 
ҳудудда қутқарув ишларини олиб бориш), жанговар заҳарли моддалар 
қўлланилганда. 
“Б” тоифали
(автоном нафас олиш аппарати билан)
– модда 
концентрацияси юқори бўлган шароитда (бандаж, тиқин ўрнатиш, флянец 
прокладкаларини алмаштириш, бевосита модда ҳавога чиқиб турган ҳудудда 
қутқарув ишларини олиб бориш), жанговар заҳарли моддалар қўлланилганда, 
шунингдек зарарланиш ҳудудида модданинг тури ва миқдори аниқ бўлганда, 
шахсий муҳофаза воситасининг химоялаш кўрсаткичларига мутаносиб 
бўлган холларда қутқарув ишларининг барча босқичида, махсус ишлов 
ўтказишда, санитар тозалаш постида, ишчи эритмаларни тайёрлашда. 
“С” тоифали
(фильтрловчи газниқоб билан)
– зарарланиш ҳудудида 
модданинг тури ва миқдори аниқ бўлганда, шахсий муҳофаза воситасининг 
химоялаш кўрсаткичларига 
мутаносиб бўлган холларда қутқарув 
ишларининг барча босқичида, махсус ишлов ўтказишда, санитар тозалаш 
постида, ишчи эритмаларни тайёрлашда. 
Турли калодец, цистерна ва тик қувурларда ўтказиладиган қутқарув 
ишларида
– “Б”, “С” тоифали химоя кийимлари+шлангли газниқоб билан 
амалга оширилади. 
* * * 
YONGʻINGA QARSHI SIGNALIZATSIYA TUZILISHI TUTUNLI 
YONGʻIN XABARLOVCHILAR ISHLASH PRINSIPI ASOSIDA
Y.Mayusupov, F.Uzoqov (FVV Akademiyasi 5-bosqich kursantlari) 
 
adim zamonlardan odamlar biror bir hodisa yoki voqea yuz berishi 
toʻgʻrisida uzoq masofalarga turli yorugʻlik signallari yoki yaxshi 
eshitiladigan tovushlar, masalan, tepaliklarda gulxan yoqish yoki 
qoʻngʻiroq sadosi koʻrinishida maʼlumot uzatganlar. 
Hozirgi zamonda odam hayoti turli xil koʻpgina masofadan turib 
boshqariladigan turli signalizatsiya bilan ishlovchi texnikalar bilan chambarchas 
bogʻliq. Ular orasida muhim ahamyatga ega sanoat obyektlari va koʻp aholi 
mavjud boʻlgan koʻp qavatli binolarda yongʻim toʻgʻrisida ogohlantirish alohida 
eʼtibor talab qiladi.