Farmokognoziya oxiri p65

ILON ZAHARI
Kobra (O‘rta Osiyo ko‘zoynakli iloni, kapcha ilon), ko‘lvor
ilon (gyurza), charxilon (efa), cho‘l qora iloni (gadyuka), pal-
lasov bo‘sh ilon va boshqalar Markaziy Osiyo hududida uch-
raydigan eng zaharli ilonlar hisoblanadi.
Estoniyada va O‘rta Osiyoda (Toshkent, Bishkek va boshqa
shaharlarda) zaharli ilonlardan zahar olish maqsadida maxsus
ilonxonalar tashkil etilgan. Bunday ilonxonalarda, ayniqsa,
ko‘lvor ilon ko‘p boqiladi. Chunki bu ilon boshqa zaharli ilon-
larga qaraganda ancha chidamli, tutqunlikda uzoqroq yashay oladi
va boshqa ilonlardan ko‘ra ko‘proq zahar beradi.
Ishlatilishi.
Ilon zaharidan ilon chaqqanda zaharni kesadigan
zardob ishlab chiqariladi. Tibbiyotda ilon zaharidan tayyorlangan
preparatlar bod, artrit va turli og‘riqlar (belda paydo bo‘ladigan
og‘riq, quymich nervining yallig‘lanishi tufayli paydo bo‘ladi-
gan og‘riq), nevralgiya, poliartrit, nafas qisishi, tromboz (qon-
ning ivib qolishi), tutqanoq (epilepsiya), surunkali radikulit,
miozit va boshqa kasalliklarni davolashda ishlatiladi.
Dorivor preparatlari.
Viðraksin (cho‘l qora ilonining zaha-
rini suvli eritmasi 1 ml dan ampulada teri ostiga, ba’zan mu-
shakka yuborish uchun chiqariladi), nayaksin (kobra zaharining
suvli eritmasi 1 ml dan ampulada teri ostiga va mushakka yubo-
rish uchun chiqariladi), viðeralgin (ilon zahari — viðerinning
turg‘un eritmasi 1 ml dan ampulada teri ostiga va mushakka
yuborish uchun chiqariladi), „Viðrosal“ surtmasi (ko‘lvor ilon
zaharidan tayyorlanadi, tananing og‘rigan yeriga surtiladi),
„Viðrosal V“ surtmasi (cho‘l qora ilonining zaharidan tayyor-
lanadi, tananing og‘rigan yeriga surtiladi), viðratoks (turli ilon
zaharlaridan tayyorlangan suyuq surtma — liniment, tananing
og‘rigan yeriga surtiladi). Shulardan viðralgin Chexiyada va viðra-
toks Germaniyada ishlab chiqariladi.
Ilon zaharining hamma dorivor preparatlari og‘riq qoldirish
uchun qo‘llaniladi.

---

324