valentli sulfat xarakteriga, ikkinchisi esa ikki valentli sulfid xarakteriga egadir
. ■ >
Natriy tiosulfat, fizikaviy xossasi jixatidan rangsiz, xidsiz, shur-taxirrok, mazali, tinik
kristall modda bulib, suvda yaxshi eriydi, 95 % li spirtda erimaydi. U kuruk xavoda turishi
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
69
natijasida kisman uz tarkibidagi kristallik suvini yukotadi, nam xavoda esa suyuk xolatga utadi.
Preparatni 50°S xaroratgacha kizitilsa, uz kristallik suvida suyuklanib ketadi.
Natriy tiosulfatning chinligini aniklash uchun uning suvdagi eritmasiga xlorid kislota
kushilsa, reaksiya natijasida ajralib chikkan erkin oltingugurt xisobiga suyuklik loykalanadi va
utkir xidli -sulfit angidridi ajralib chikadi:
Natriy tiosulfat kumush nitrat eritmasi ta’sirida tyozlikda sarik, keyinchalik esa kora rangga
utib ketuvchi ok chukma xosil kiladi:
Preparat temir (III)-xlorid eritmasi ta’sirida tez uzgarib ketuvchi binafsha rang beradi:
Natriy tiosulfat tarkibidagi natriy ionini preparat yokilganda alanganing rangsiz kismini sarik
rangga buyashi bilan aniklanadi.
Natriy tiosulfatning tozaligini animashda, DF talabiga kura, uning tarkibida yot moddalardan
xlorid, sulfat, sulfit, sulfid, ogir metall, temir, mishyak, selen birikmalari bulmasligi kerak.
Ularning bor-yukligini aniklash uchun xar kaysisiga xos reaksiyalar kilib kuriladi. Masalan, xlor
ionini anikdashda avval preparatning suvdagi eritmasini nitrat kislota bilan Kizdirib
parchalanadi, keyin unga kumush nitrat eritmasini kushib, suyuklikdagi uzgarish kuzatiladi.
Unda ok loyka yoki -chukma paydo bulishi xlor ioni borligini bildiradi. Preparat tarkibida yot
kushilmalardan sulfit va sulfat ionlarining bor-yukligini isbotlashda, uning eritmasiga kuchsiz
sarik rang paydo bulgunicha, tomchilab yod eritmasi* dan kushiladi. Bunda suyuklik kislotali
muxitga ega bulmasligi kerak. Aks xolda preparat tarkibiga kushilib
Kolgan sulfit tuzi yod ta’sirida eritmada kislotali muxit yaratadi:
Suyuklikda kislotali muxit yukligiga ishonch tugilgach, unga bariy xlorid eritmasi kushiladi.
Bunda ok chukma yoki loyka xosil bulmasligi kerak.
Natriy tiosulfatning eritmasiga ammiak va natriy nitropussid Na
2
[Fe(CN)
5
- NO]
'2N
2
0eritmasi kushilganda suyuklik binafsha rangga buyalmasligi lozim. Bu preparat tarkibida
sulfid tuzlari yukligini bildiradi. Natriy tiosulfat tarkibida yot kushilmalardan mishyak va selen
birikmalari bulmasligi kerak. Ularni aniklash uchun preparatga nitrat kislota kushib, suyuklik
chinni idishchada tula buglangunga kadar kizdiriladi, keyin idishda kolgan koldikni xlorid kislota
bilan ishlab, filtrlanadi. Filtratga Bugo — Tile reaktivi kushilganda unda kungir (mishyak) yoki
kizil (selen) rang yoki chukma xosil bulmasligi kerak:
Natriy tiosulfatning mikdori yodometrik usul buyicha aniklanadi. Anik mikdorda tortib
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
70
olingan preparatning suvdagi eritmasi kraxmal indikatori ishtirokida yod-ning 0,1 mol/l eritmasi
bilan titrlanadi.
Preparat ogir metall tuzlari (simob, kurgoshin), mishyak, sianid va galogenlar bilan
zaxarlanganda kullanadi. U 30 % li sterillangan eritma xolida allergiya (kichima), nevralgiya,
artrit va boshka kasalliklarda ishlatiladi. Natriy tiosulfat ogzi jips yopiladigan idishlarda
saklanadi. U nam xavoda erib ketishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: