Farg’ona tumanidagi Umumiy o’rta ta’lim maktab 7- sinf o’quvchilari uchun

7-Mavzu: Molekulalar va nomolekulyar moddalar.
1. Moddalar qanday xossalariga ko’ra molekulyar va nomolekulyar moddalarga bo’linadi? J: Moddalarning tashkil etuvchi zarrachalar tabiatiga ko’ra
2. “Molekula o‘zaro bog‘langan atomlar guruhidan iborat bo‘lib, molekulyar tuzilishdagi moddalar bir xil molekulalardan tashkil topadi va shuning uchun bunday moddalar tarkibi o‘zgarmas bo‘ladi” bu qaysi olim fikri va qanday termin bilan ataladi? J: ingliz olimi J.Dalton ta’riflagani uchun daltonidlar deb ham ataladi
3. Nomolekulyar tuzilishdagi moddalar qanday moddalar? J: Kristall tuzilashga ega bo’lib, kristall tugunlarida molekulalar emas balki atom yoki boshqa zarra turadi.
4. Qattiq holatdagi kristall tugunlarida molekula tutuvchi molekulyar tuzilishdagi moddalarga misol keltiring? J: Quruq muz, yod, naftalin
5. Kristall tugunlarida atomlar joylashgan moddalarda qanday xossalar ko’zatiladi? J: Yuqori suyuqlanish harorati va yuqori qattiqlikka ega bo’ladi (olmos).
6. Kristall tugunlarida ionlar joylashgan moddalarda qanday xossalar ko’zatiladi? J: Yuqori suyuqlanish haroratiga ega va uchuvchan bo’lmaydi.
7. Kristall tugunlarida metal atomlari yoki ularning musbat ionlari joylashgan joylashgan moddalarda qanday xossalar ko’zatiladi? J: Ularning orasida erkin electron bo’ladi va elektr toki issiqlikni yaxshi o’tkazadi, yaltiroqlik, plastiklik xossalarni namoyon qiladi.


8-Mavzu: Sof modda va aralashmalar
1. Sof modda deb nimaga aytiladi? J: Тarkibi va xossalari butun hajmi bo‘yicha bir xil bo‘lgan modda — sof, toza modda deb ataladi.
2. Aralashmalar deb nimaga aytiladi? J: Aralashma o‘zgaruvchan tarkibga ega va fizik usullar bilan toza moddalarga ajratilishi mumkin.
3. Aralashmalarni toza moddaga aylantirishni qanday usullari bor? J: 1)tindirish 2)filtrlash 3)haydash 4)ekstraksiya qilish 5) magnet bilan ta’sir ettirish 6) xromotografiya 7) zinali suyuqlantirish
4. Gomogen so’zini ma’nosi qanday? J: Bir xil
5. Geterogen so’zini ma’nosi qanday ? J: Har xil
6. Sof (toza) moddalarga misollar keltiring? J: Suv bug’i , mis sim, osh tuzi eritmasi
7. Aralashmalarga misollar keltiring? J: Yodlangan osh tuzi, asal, sut, o’simlik moyi, qum to’proq
8. Moddaning tozalik darajalarini birin ketinligini keltiring? J: 1) texnik toza, 2) sof toza 3) analiz uchun toza 4) kimyoviy toza 5) maxsus toza
9. Tozalik darajalari ichida qo’shimcha miqdori ko’p bo’lganini ayting? J: Texnik toza
10. Filtrdan o’tgan tiniq eritma qanday ataladi? J: Filtrat