Farg‘ona shahar 25-umumiy o‘rta ta’lim maktabi. R. T. Kalonov

O`quvchining masalalar ishlagandagi bilimini DTS talabiga javob berishi uchun 
baholash mezoni asosida baho qo`yilishi kerak,aks holda o`quvchining bahosi oshirilib 
yoki kamaytirib qo`yilishi mumkin.
 
Yechilgan masalalarni baholash mezoni.(5 balli sistemada) 
№ 
Baholash mezoni 
Ball 
1. 
O`quvchi hodisa va qonuniyatlarning fizik ma`nosini to`la ochib bersa , 
asosiy tushunchalar , qonunlarni qo`llab masalani to`g`ri yechsa , masala 
uchun chizma (yoki grafik) shart bo`lib, chizmalar (yoki grafik) to`g`ri 
chizilgan bo`lsa, fizik kattaliklar va ularning birliklarini to`g`ri keltirib 
chiqargan bo`lsa
5 
2. 
O`quvchi hodisa va qonuniyatlarning fizik ma`nosini to`la ochib bersa , 
asosiy tushunchalar , qonunlarni qo`llab masalani to`g`ri yechsa , masala 
uchun chizma (yoki grafik) shart bo`lib, chizmalar (yoki grafik) chizishda 
juz’iy kamchiliklarga yo`l qo`ysa, fizik kattaliklar birliklarini keltirib 
chiqarishda va yozishda xatolik bo`lsa 
4 
3. 
O`quvchi hodisa va qonuniyatlarning fizik ma`nosini to`la ochib bersa , 
asosiy tushunchalar , qonunlarni qo`llab masalani yechda formulalarda 
xatolikka yo`l qo`ysa , masala uchun chizma (yoki grafik) shart 
bo`lib,chizmalar (yoki grafik) noto`g`ri chizilgan bo`lsa, fizik kattaliklar 
birliklarini keltirib chiqarishda va yozishda xatolik bo`lsa 
3 
4. 
O`quvchi masalani yechish uchun formulani yozgan , masalani ishlamagan, 
chizma shart bo`lib , chizmagan fizik kattaliklarning o`lchov birliklarini 
umuman keltirib chiqarmagan bo`lsa 
2 
5. 
Masalani yechishga harakat qilgan ammo umuman yecha olmagan bo`lsa 
1 

---

I M P U L S. 10-11-F I Z I K A . 2 0 1 8. QO`LLANMADAN NUSXA KO`CHIRIB SOTISH MAN QILINADI. 
5 
Grek alfaviti ( lotincha o`qilishi). (1-jadval) 
𝐴 𝛼 −
alfa 
Η
𝜂 − 𝑒𝑡𝑎
Ν
𝜈 − 𝑛𝑦𝑢
Τ
𝜏 − 𝑡𝑎𝑢
𝐵 𝛽 −
beta 
Θ
𝜃 − 𝑡𝑒𝑡𝑎
Ξ
𝜉 − 𝑘𝑠𝑖
Υ
𝜐
-ipsilon 
Г
𝛾
-gamma 
Ι
𝜄 − 𝑖𝑜𝑡𝑎
Ο
𝜊
-mikron 
Φ
𝜑 − 𝑓𝑖
Δ
𝛿
-delta 
Κ
𝜅
-kappa 
Π
𝜋 − 𝑝𝑖
Χ
𝜒 − 𝑥𝑖
Ε
𝜀
-psilon 
Λ
𝜆
-lambda 
Ρ
𝜌 − 𝑟𝑜
Ψ
𝜓 − 𝑝𝑠𝑖
Ζ
𝜁
-zeta 
Μ
𝜇 − 𝑚𝑦𝑢
Σ
σ-sigma 
Ω
𝜔
-omega 
O`nga karrali va ulushli birliklarni hosil qilishning ko`paytuvchilari,old 
qo`shimchalari va ularning nomlari. (2-jadval)
Ko
`payt
uvchi
O
ld 
qo
`s
hi
m
cha
Old 
qo`shimchaning 
belgisi 
Ko
`payt
uvchi
O
ld 
qo
`s
hi
m
cha
Old 
qo`shimchaning 
belgisi 
xalqoro lotincha 
xalqoro lotincha 
10
18 
eksa 
E 
E 
10
-1 
detsi 
𝑑
𝑑
10
15 
peta 
P 
P 
10
-2
santi 
𝑐
𝑠
10
12
tera 
T 
T 
10
-3
milli 
𝑚
𝑚
10
9 
giga 
G 
G 
10
-6 
mikro 
𝜇
𝑚𝑘
10
6 
mega 
M 
M 
10
-9 
nano 
𝑛
𝑛
10
3 
kilo 
k 
k 
10
-12 
piko 
𝑝
𝑝
10
2 
gekto 
h 
g 
10
-15 
femto 
𝑓
𝑓
10
1 
deka 
d 
da 
10
-18 
atto 
𝑎
𝑎

---

I M P U L S. 10-11-F I Z I K A . 2 0 1 8. QO`LLANMADAN NUSXA KO`CHIRIB SOTISH MAN QILINADI. 
6 
I BOB. MEXANIKA 
Masala yechish namunasi 
1.Teploxodning tinch suvdagi tezligi 70 km/soat. U oqim bo`ylab bir-biridan
36 km uzoqlikda joylashgan pristanlar oralig`ini qancha vaqtda bosib o`tadi?
Daryo oqimining oqish tezligi 2 km/soat. 
1.B-n: 
formula 
𝑠 = 36𝑘𝑚
𝑠 = 𝜗𝑡 ; 𝜗 = 𝜗
𝑡
+ 𝜗
𝑑 
; 𝑠 = (𝜗
𝑡
+ 𝜗
𝑑 
)𝑡 ;
𝑡 =
𝑠
𝜗
𝑡
+𝜗
𝑑 
𝜗
𝑡
= 70
𝑘𝑚
𝑠𝑜𝑎𝑡
yechish
𝜗
𝑑
= 2
𝑘𝑚
𝑠𝑜𝑎𝑡
𝑡 =
36𝑘𝑚
70
𝑘𝑚
𝑠𝑜𝑎𝑡
+2
𝑘𝑚
𝑠𝑜𝑎𝑡
= 0,5𝑠𝑜𝑎𝑡
𝑡𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘: 𝑡−?
javob:
𝑡 = 0,5𝑠𝑜𝑎𝑡
2. Balandligi 20 m bo`lgan binodan tushayotgan 
jismning boshlang`ich tezligi 15 m/s. Uning 
yerga to`qnashish paytidagi tezligi nimaga teng?
2-rasm. 
2.B-n:
formula 
ℎ = 20𝑚
𝜗 = √𝜗
0
2
+ 2𝑔ℎ 
𝜗
0
= 15
𝑚
𝑠
yechish 
𝑔 = 10
𝑚
𝑠
2
𝜗 = √(15
𝑚
𝑠
)
2
+ 2 ∙ 10
𝑚
𝑠
2
∙ 20𝑚 = 25
𝑚
𝑠
𝑡𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘: 𝜗−?
javob:
𝜗 = 25
𝑚
𝑠
3. G`ildirak tekis sekinlanuvchan harakat qilib 1 min. davomida chastotasini 
300 1/min. dan 180 1/min gacha kamaytirdi. G`ildirakning burchak 
tezlanishini va shu davrdagi to`la aylanishlar sonini toping. 

---

I M P U L S. 10-11-F I Z I K A . 2 0 1 8. QO`LLANMADAN NUSXA KO`CHIRIB SOTISH MAN QILINADI. 
7 
3.B-n: formula 
𝑡 = 1𝑚𝑖𝑛 = 60𝑠
𝜀 =
𝜔−𝜔
0
𝑡
;
𝜔 = 2𝜋𝜈
1
; 𝜔
0
= 2𝜋𝜈
2
;
𝜀 =
2𝜋𝜈
1
−
2𝜋𝜈
2
𝑡
𝜈
1
= 300
1
𝑚𝑖𝑛
= 5
1
𝑠
𝜀 =
2𝜋(𝜈
1
−
𝜈
2
) 
𝑡
; 𝑁
1
= 𝜈
1
𝑡 ; 𝑁
2
= 𝜈
2
𝑡; 𝑁
𝑜′𝑟𝑡
=
𝑁
1
+𝑁
2
2
𝜈
2
= 180
1
𝑚𝑖𝑛
= 3
1
𝑠
yechish 
𝜋 = 3,14𝑟𝑎𝑑
𝜀 =
2∙3,14𝑟𝑎𝑑∙(5
1
𝑠
− 3
1
𝑠
)
60𝑠
= 0,209
𝑟𝑎𝑑
𝑠
2
𝑡𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘: 𝜀−? ; 𝑁
1
−?
𝑁
1
= 5
1
𝑠
∙ 60𝑠 = 300; 𝑁
2
= 3
1
𝑠
∙ 60𝑠 = 180
𝑁
2
−? ; 𝑁
𝑜′𝑟𝑡
−?
𝑁
𝑜′𝑟𝑡
=
300+180
2
= 240
Javob: 
𝜀 = 0,209
𝑟𝑎𝑑
𝑠
2
; 𝑁
𝑜′𝑟𝑡
= 240
3. Jism 35 m balandlikdan 30 m/s tezlik bilan 
gorizontal otildi. Uning Yerga tushishdagi 
tezligini toping. 3-rasm. 
3.B-n:
formula 
ℎ = 35𝑚
𝜗 = √𝜗
0
2
+ 2𝑔ℎ 
𝜗
0
= 30
𝑚
𝑠
yechish 
𝑔 = 10
𝑚
𝑠
2
𝜗 = √(30
𝑚
𝑠
)
2
+ 2 ∙ 10
𝑚
𝑠
2
∙ 35𝑚 = 40
𝑚
𝑠
𝑡𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘: 𝜗−?
javob:
𝜗 = 40
𝑚
𝑠
4. Gorizontal yo`nalishda boshlang`ich 10 m/s 
tezlik bilan otilgan jismning uchish uzoqligi, 
otilish balandligiga teng bo`ldi. Jism qanday 
balandlikdan otilgan? 4-rasm 
4. B-n:
formula 
𝜗
0
= 10
𝑚
𝑠
𝑠 = 𝜗
0
𝑡 ; 𝑡 = √
2ℎ
𝑔
; 𝑠 = ℎ = 𝜗
0
∙ √
2ℎ
𝑔
(1) 
𝑠 = ℎ
(1) tenglamani ikkala tomonini kvadratga ko`tarib 
𝑔 = 10
𝑚
𝑠
2
ℎ
2
= 𝜗
0
2
∙
2ℎ
𝑔
(2);
ℎ =
2𝜗
0
2
𝑔
(3) 
𝑛𝑖 ℎ𝑜𝑠𝑖𝑙 𝑞𝑖𝑙𝑎𝑚𝑖𝑧
yechish 
𝑡𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘: ℎ−?
ℎ =
2∙(10
𝑚
𝑠
)
2
10
𝑚
𝑠2
= 20𝑚
; javob: 
ℎ = 20𝑚

---

I M P U L S. 10-11-F I Z I K A . 2 0 1 8. QO`LLANMADAN NUSXA KO`CHIRIB SOTISH MAN QILINADI. 
8