Фарғона политехника институти

Ўқитишнинг тарбияловчи характери. Ўқитиш ва тарбиялаш жараёнлари бир-
бирига узвий боғлиқ бўлади. Ўқитиш билим бериш вазифаларини ҳал қилиш билан бирга 
ўқувчиларга жуда катта тарбиявий таpсир ҳам кўрсатади. Бунда энг муҳим омил педагогнинг 
шахсидир. 
Мунтазамлилик ва изчиллик тамойили ўқитишни шундай ташкил қилишни талаб 
этадики, бунда ўқув фанларини ўқитиш қатpий мантиқий тартибда олиб борилади, 
ўқувчилар билим, кўникма ҳамда малакаларини изчиллик билан эгаллаб борадилар ва айни 
замонда амалий вазифаларни ҳал қилиш учун улардан фойдаланишни ўрганадилар. 
Ўқувчиларнинг онглилиги ва фаоллиги тамойили ўқитишни шундай ташкил 
этишни назарда тутадики, бунда ўқувчилар илмий билимларни ҳамда уларни амалда қўллаш 
методларини онгли ва фаол эгаллаб оладиган, уларда ижодий ташаббускорлик ва ўқув 
фаолиятида мустақиллик, тафаккур, нутқ ривожланадиган бўлсин. 
Ўқувчиларнинг шахсий, ўзига хос (индивидуал) имкоиятларини ҳисобга олиш 
тамойили. Ҳар бир ўқувчи ўзининг шахсий (жисмоний, руҳий ва бошқалар) хусусиятларига 
эгаки, улар унинг ўқув фаолиятига катта таpсир этади. Педагогнинг бу хусусиятларни 
ўрганиши ва ҳисобга олиши ўқитиш сифатини ошириш ва ҳар бир ўқувчининг ижобий 
қобилиятларини ривожлантириш учун шароит яратади. 
Билим, кўникма ва малакаларни ўзлаштиришнинг пухталиги тамойили.  
Талабаларда ҳосил қилинган билим, кўникма ва малакаларнинг келгусида илмий билимлар 
тизимини ўзлаштира олишда асос бўлиб хизмат қилиши учун улар пухта ўзлаштирилган, 
яхши мустаъкамланган бўлиши ва ўқувчиларнинг хотирасида узоқ вақт сақланиши керак. 
Пухталик тамойилининг мақсади мана шундан иборат. Ўқитиш тамойиллари билан бир 
қаторда ўқитишнинг асосий қоидалари ҳам бор бўлиб, уларга қуйидагилар киради: 
- тушунарлидан – тушунарсизга; 
- яқиндан – узоққа; 
- осондан – қийинга; 

---

43 
- аниқдан – мавҳумга; 
- умумийдан – хусусийга.